کارگروه کاهش آلودگی هوای شهر اراک از تعطیلات تابستانه بازگشت

به گزارش اخبار روزانه استان مرکزی و به نقل از خبرگزاری فارس از اراک، آخرین نشست اعضای کارگروه کاهش آلودگی هوای شهر اراک ۲۶ مردادماه سال جاری و با حضور معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور برگزار شد، اما طی دو روز گذشته و با گذشت ۱۰۰ روز از برگزاری این نشست مسئولان تازه به یاد آورده‌اند که مهم‌ترین مطالبه مردم کلانشهر اراک بر زمین مانده است و جلسه‌ای را بعد از چندین ماه برگزار کردند.

بر کسی پوشیده نیست که رفع آلایندگی کلانشهر اراک به عنوان یکی از شهرهای آلوده کشور از مهم‌ترین مطالبات مردم این شهر است، مطالبه‌ای که گاهاً در سایه سلیقه‌ای برخورد کردن مسئولان ذی‌ربط و یا به بهانه نبود اعتبارات تحقق پیدا نمی‌کند.

با وجود ضرورت بررسی مسائل و راهکارهای کاهش آلودگی هوای کلانشهر اراک متأسفانه مدیریت ارشد استان از روزی که بر سکوی ریاست این استان تکیه زده، بهایی به این امر نداده و هیچ ارزشی برای مهم‌ترین خواسته مردم این شهر قائل نیست.

این در حالی است که سالن طبقه چهارم استانداری مرکزی در دوران استانداری محمدحسین مقیمی استاندار سابق شاهد جلوس دو هفته یک بار اعضای کارگروه بر صندلی‌های این سالن بود که با جدیت مصوبات کارگروه را پیگیری و رصد می‌کرد.

شهر اراک به دلیل ویژگی‌های اقلیمی و به دلیل محاط شدن توسط ارتفاعات، عدم جریان‌های جوی تأثیرگذار در رفع آلودگی‌های ناشی از فعالیت‌های کارخانجاتی چون ایرالکو، پالایشگاه و دیگر صنایع آلاینده، وجود تالاب میقان که در تابستان‌ها منبع تولید گرد و غبار و در زمستان‌ها منبع تولید مه است و پدیده وارونگی دما در فصول پاییز و زمستان به شدت نیازمند اتخاذ تدابیر لازم در راستای رفع آلاینده‌ها است، این در حالی است که کارگروه کاهش آلودگی هوا تنها مکان برای اتخاذ تصمیمات لازم در راستای کاهش آلودگی به شمار می‌رود که متأسفانه این کارگروه دستخوش برخوردهای سلیقه‌ای و حزبی مدیران ارشد استان شده است.

شهر اراک به عنوان یکی از قطب‌های صنعتی کشور بیش از سه هزار واحد صنعتی را در دل خود جای داده است که فعالیت روزانه تنها بخش اندکی از این صنایع مقادیر فراوانی مواد آلاینده را در هوا منتشر می‌سازد.

زمستان در راه است، سردی هوا و وقوع وارونگی هوا از یک سو، خروج آلاینده‌ها از دودکش‌های ایرالکو به عنوان قافله‌سالار آلایندگی هوا در اراک از سوی دیگر می‌رود تا زمینه آلودگی بیشتر هوای اراک را فراهم سازد، که این شرایط ضرورت برگزاری جلسات کارگروه کاهش آلودگی هوا را دو چندان می‌کند، البته جدی و عملیاتی نه در حد وقت گذرانی که سال‌ها مردم شهر اراک در مورد شرکت آلومینیوم شاهد آن بودند.

هرچند آلودگی هوای اراک کاهشی نداشته است، اما این سخن آن زمان که کارگروه کاهش آلودگی هوا هنوز به تعطیلات تابستانه و سفر بی‌بازگشت نرفته بود، بارها از سوی مسئولان اعلام شده بود: «در سال جاری تعداد روزهای آلوده هوای شهر اراک، ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۰ و… کاهش پیدا کرده است».

البته نباید گناه آلودگی هوای شهر اراک را تنها به گردن واحدهای صنعتی انداخت، چرا که تردد تعداد زیاد خودرو در خیابان‌های کم عرض اراک و به دنبال آن ترافیک پر حجم در محدوده مرکزی شهر نیز در این آلایندگی چندان بی‌تأثیر نیست.

آلودگی میهمان همیشگی آسمان اراکی‌ها است، عدم برگزاری جلسات کارگروه کاهش آلودگی هوا ظلم بزرگی در حق مردمی است که جانشان بر اثر آلودگی هوا در معرض خطر قرار گرفته است.

اراکی‌ها سال‌ها است با بیماری‌هایی که ناشی از آلودگی‌های زیست محیطی است، دست و پنجه نرم می‌کنند، چشمشان می‌سوزد، گلویشان می‌گیرد، نفسشان بالا نمی‌آید و ریه‌هایشان به سیاهی دودکش سیاه و بی‌رمق می‌ماند.

به راستی که بی‌توجهی به مهم‌ترین مطالبه مردم ظلمی بزرگ و گناهی نابخشودنی است و کسانی که امروز حزب‌بازی و باندبازی‌هایشان اجازه پیگیری این مطالبه را نمی‌دهد، باید بدانند در برابر لحظه لحظه نفس کشیدن این مردم و بیماری‌هایی که از این سهل‌انگاری و اهمال‌کاری نصیب مردم این شهر می‌کنند، مسئول هستند.

شنیده‌ها حاکی از آن است که کارگروه کاهش آلودگی هوای شهر که بعد از ۱۰۰ روز برگزار شد ناشی از پیگیری‌های مجدانه تشکل‌های زیست محیطی اراک بوده است، آنان که دلشان بیش از مسئولان برای شهر می‌تپد و پیگیری مطالبات مردم را با جدیت دنبال می‌کنند، به دنبال حزب بازی و باند بازی نبوده و دوستان و حامیانشان در ایرالکو بر سکویی تکیه نزده‌اند.

با توجه به اینکه تصمیمات بین بخشی که در این کارگروه گرفته می‌شود، در حوزه محیط زیست بسیار موثر و تأثیرگذار است، عدم برگزاری جلسات آن صدمات جبران ناپذیری را به محیط زیست کلانشهر اراک وارد خواهد کرد.

امروز بسیاری از مصوبات این کارگروه بر زمین مانده و تاکنون اجرایی نشده که این ظلم بزرگی در حق مردم است، این در حالی است که بر زمین ماندن مصوبات کارگروه کاهش آلودگی هوای اراک موجب افزایش آلودگی‌های زیست محیطی خواهد شد.

در فصل زمستان و پاییز همواره شاهد افزایش تعداد روزهای آلاینده هستیم، که عدم برگزاری جلسات کارگروه در این مقطع حساس می‌تواند عواقب بسیار سویی به همراه داشته باشد.

بر اساس مصوبات کارگروه کاهش آلودگی هوای شهر اراک شرکت ایرالکو تا ۳۰ آذر ماه فرصت دارد نسبت به تعطیلی خطوط ۴ و ۵ این واحد اقدام کند، اما تاکنون در این زمینه هیچ اقدامی صورت نداده است، عدم برگزاری جلسات کارگروه و نبود نظارت بر تعهدات ایرالکو و پیگیری نکردن آن توسط مقام ارشد استان موجب شده است تا در حال حاضر هیچ اقدامی در راستای اجرای این تعهدات صورت نگیرد.

هرچند امروز مردم شهر به خوبی می‌دانند که امید به رفع آلایندگی ایرالکو خیالی بیش نیست،داستان خارج کردن خطوط آلاینده ایرالکو از مدار تولید و انتقال آند سازی به خارج از محدوده شهری به مثنوی هفتاد من کاغذ تبدیل شده است.

گویا مدیران این واحد تولیدی به خوبی یاد گرفته‌اند چه طور مردم را به بازی بگیرند، سال‌ها است تغییرات پی در پی مدیریت این مجموعه و عدم قبول تعهدات مدیران قبلی از سوی مدیران جدید به بهانه خوبی برای عدم اجرای تعهدات تبدیل شده است.

در نشست این کارگروه که با حضور استاندار و اعضای آن برگزار شد، نکته‌ای که بیش از همه توجه همگان را به خود جلب کرد، تلاش استاندار برای منحرف کردن افکار عمومی از عدم تعهدات ایرالکو و سوق دادن افکار به سمت نیروگاه بود.

محمود زمانی‌قمی استاندار مرکزی با به میان کشیدن بحث سوخت نیروگاه سمت و سوی نشست کارگروه را به سمت دیگری سوق داد و این سوال را بی‌پاسخ گذاشت که چرا برخورد دوگانه باید در یک موضوع حاکم شود.

اگر می‌گوید تولید هزار مگابایت برق مسئله مهمی است، اما با توجه به وارونگی هوا و به منظور حفظ محیط زیست اجازه تغییر سوخت نیروگاه از گاز به مازوت را نمی‌دهم و بر آن تاکید هم دارد، پس چرا به موضوع آلومینیوم‌سازی که می‌رسد تغییر موضع داده و بیان می‌کند باید اقتضائات را در نظر گرفت!!

این برخورد دوگانه حتی داد رئیس شورای شهر را در جلسه شورای شهر بلند کرده است، به طوری که اسماعیل تاج‌آباد با انتقاد از این رفتار تبعیض‌آمیز در جلسه اخیر شورای اسلامی گفت؛ از حساسیت محیط زیست نسبت به آلاینده‌های زیست محیطی استقبال می‌کنیم، چرا که شورای شهر مدافع این گونه برخوردها با آلاینده‌های زیست محیطی و ارتقاء کیفیت هوا در کلانشهر اراک است، اما جای تعجب است که چرا کارخانه آلومینیوم با این همه آلایندگی و در این مدت زمان طولانی همچنان فعالیت می‌کند.

وی در این نشست همچنین بیان کرده بود؛ فعالیت کارخانه آسفالت با توجه به قرار گرفتن در فصل سرما خود به خود تعطیل می‌شد، اما انتظار این رفتار دوگانه از محیط زیست در مورد کارخانه آسفالت شهرداری و کارخانه آلومینیوم نبود، در حاشیه شهر به جز کارخانه آسفالت شهرداری اراک، ۹ کارخانه آسفالت آلاینده دیگر وجود دارد که حتی با سیستم‌های قدیمی فعالیت می‌کنند و جای سوال است که چرا آنها تعطیل نشده‌اند.

عدم توجه به موضوع ایرالکو حتی با اعتراض شدید مدیرعامل خانه سازمان‌های مردم نهاد و رئیس شبکه زیست محیطی استان مرکزی نیز همراه شد.

سیاوش آقا‌خانی در این نشست تهدید کرد که چنانچه ایرالکو به تعهدات خود عمل نکند، از تمام توان و ظرفیت‌های قانونی تشکل‌ها برای دفاع از حقوق و منافع مردم حتی با تجمع اعتراض‌آمیز در مرکز شهر اراک استفاده خواهد کرد.

کاملاً پر واضح است که جلسات کارگروه کاهش آلودگی هوا در صورتی که با اجرای کامل مصوبات همراه باشد، نقش بسیار موثری در کاهش میزان آلودگی خواهد داشت، اما مادامی که با این موضوع مهم به صورت سلیقه‌ای برخورد شود، نه تنها هیچ عایدی برای استان نخواهد داشت، بلکه موجی از ناامیدی را در بین مردم ایجاد خواهد کرد.

امروز ارزش هیچ جایگاه و پستی بالاتر و بیشتر از سلامت مردم نیست، سلامت مردم موضوع بسیار مهمی است که با هیچ چیز قابل معامله نیست.

مادامی که نگاه‌های سلیقه‌ای بین مدیران استان حاکم بوده، منافع حزبی و گروهی بر منافع مردم ارجحیت داشته شود، مقام ارشد استان در برخورد با موضوع رفتاری دوگانه پیشه کند و هیچ ابزاری نباشد که با توسل به آن مانع از فعالیت واحدهای آلاینده شود و… امید به بیرون راندن بیگانه‌ای به نام آلودگی هوا امیدی واهی است.

دفاع از سلامت مردم آنگاه که موضوع استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه به میان می‌آید و قربانی کردن سلامت همین مردم آنگاه که بحث آلومینیوم به میان کشیده می‌شود، موجب شده که اراکی‌ها با گذشت ده‌ها سال هنوز ندانند دم خروس را باور کنند، یا قسم حضرت عباس را.

موضوع دیگری که نباید از آن غافل شد آن است که با روی کار آمدن مدیر جدید استان و به محض تکیه زدن بر صندلی ریاست، مدیران زیردستی خود را به احصاء مشکلات موجود فرا می‌خواند و زمان که ارزشمندترین سرمایه و عامل رشد و پیشرفت است را به راحتی به هدر می‌دهد، این در حالی است که علاوه بر اینکه مشکلات همچون ستاره خودنمایی می‌کنند، استانداران قبل نیز همه این مشکلات را به نوبت احصا کردند و نیاز به احصا مجدد آنها نیست، آنچه که نسبت به مشکلات عینی و قابل لمس نیاز است برطرف کردن مشکلات است، به قول آیت‌الله قربانعلی دری‌ نجف‌آبادی نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه اراک مشکلات این کشور تحریم‌ها نیستند بلکه سوء مدیریت‌ها است که باید دولت از این جمله درس گرفته و مدیران لایق و کارآمد را بر مسند مدیریت بنشاند تا به جای احصا و وقت‌گذرانی نسبت به مشکلاتی که از واضحی زیاد به چشم بعضی‌ها نمی‌آیند به حل آنها بپردازند.

اما متأسفانه این مسئله به رویه مشترک همه مدیران تبدیل شده و کم مانده است باور کنیم مشکلات هم با تغییر مدیران رنگ عوض می‌کنند.

بعد از رفتن مقیمی، زمانی‌قمی به عنوان استاندار جدید بر کرسی استانداری مرکزی جلوس کرد و در نخستین روزهای خود تمامی مدیران را به احصاء مشکلات دعوت کرد و… که هنوز از تاریخ ورود خود (۱۶شهریور) تاکنون در حال احصا بوده و ممکن است تا پایان رفتنش هم ادامه داشته باشد.

از چه کسی بپرسیم که مگر این هم مدیریت شد که هر کس می‌رود و می‌آید باید حرکت از نو را شروع کند، چرا در احصاء مشکلات همه مدیران ارشد استان مانده‌اند و نمی‌توانند بیرون بیایند، چرا احصاء مشکلات توسط مدیران سابق و اسبق نمی‌تواند راهنمایی برای مدیران جدید باشد و مرتفع کردن مشکلات که همگان از آنها به خوبی آگاه هستند به جای احصا دغدغه باشد.

امروز اراک در اشغال بیگانه‌ای به نام آلودگی است، باید شهر را از این اسارت نجات داد، آزادسازی شهر به فرماندهانی دلسوز نیاز دارد، نه فرماندهانی که در چنگال حزب و گروه گرفتارند.

مطالب مرتبط :

برخورد متناقض استاندار با صنایع آلاینده؛ بـا دوستـان مـدارا

انتقاد فرماندار اراک از آلایندگی شرکت ایرالکو

اداره کل محیط زیست استان مرکزی با آلودگی شرکت آلومینیوم برخورد کند