بیرقی: نمایشگاه بین‌المللی قرآن ذائقه مخاطبانش را نمی‌شناسد
مدیرکل دفتر قرآن و عترت کانون‌های مساجد کشور با تأکید بر اینکه سطحی‌نگری در نمایشگاه بین‌المللی قرآن موج می‌زند گفت: متأسفانه این نمایشگاه نه برای خواص حرفی برای گفتن دارد و نه برای عموم مردم، چون متولیان ذائقه مخاطب را نمی‌شناسند و نمایشگاه را در حد عرضه آخرین نسخه چاپی یا خطی و معرفی یک کار فاخر می‌دانند.
به گزارش اخبار روزانه استان مرکزی، محمدرحیم بیرقی، مدیرکل دفتر قرآن و عترت ستاد عالی هماهنگی و نظارت بر کانون‌های مساجد کشور در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از استان مرکزی، با بیان اینکه متأسفانه سطحی‌نگری در نمایشگاه بین‌المللی قرآن هر ساله موج می‌زند گفت: در این نمایشگاه نهادها و مؤسسات قرآنی بیشتر خودعرضه‌گی دارند تا عرضه قرآن، آنها در نمایشگاه به جای اینکه بگویند در زمینه قرآن چه اتفاقی افتاده و چه فهم و روشی را برای پیشبرد انس عموم جامعه با قرآن باید اتخاذ کرد به دنبال این هستند که ثابت کنند فلان مؤسسه یا نهاد چه توان اجرایی بالایی دارد، واقعاً جایگاه این مؤسسات و نهادها در منشور توسعه قرآن کجاست؟ متأسفانه منّیت‌های حاکم بر نمایشگاه بین‌المللی قرآن باعث می‌شود مردم استقبال مطلوبی از آن نداشته باشند.
وی ادامه داد: توسعه فعالیت قرآنی در سطح کشور بر روی دو محور متمرکز است یکی آموزش‌های عمومی و دیگری آموزش‌های سطوح عالی که قاعدتاً سطوح عالی دانشگاه محور است و سطح عمومی که متأسفانه هنوز نتوانسته‌ایم به درستی و در حد مطلوب در آن کار کنیم می‌تواند در نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم تبلور پیدا کند.
ظاهرگرایی برنمایشگاه‌های قرآن حاکم است
مدیرکل قرآن و عترت ستاد عالی کانون‌های مساجد کشور تصریح کرد: نمایشگاه قرآن در هر استان نیز باید نمونه کوچک آنچه در نمایشگاه بین‌المللی قرآن اتفاق می‌افتد باشد، کار کردن روی مفاهیم قرآن بهتر می‌تواند مردم را به سمت نمایشگاه جذب کند ولی آنچه در سالیان گذشته متأسفانه به آن توجه کردیم شکل ظاهری کار قرآنی است، الزاماً در حوزه قرآن به نمایشگاه کتاب یا آثار خطی و عکس از قرآن بسنده کرده‌ایم.
وی ادامه داد: این بخشی از کار است اما در بخش دیگر باید پرسید چقدر در اینگونه نمایشگاه‌ها به مباحث قرآنی توجه می‌کنیم اینکه چه میزان از مفاهیم قرآن را با تصویرگری در اختیار مردم قرار می‌دهیم تا از این طریق به فهم عمومی قرآن دست یابیم این فهم عمومی هدف هر نمایشگاهی باید باشد که در سطح استان‌ها نیز باید به آن رسید.
تعریف متولیان از نمایشگاه قرآن
بیرقی اضافه کرد: متأسفانه فهم متولیان قرآن و عدم ارتباطشان با کف جامعه مانع از ذائقه‌سنجی مخاطب شده این متولیان نمی‌دانند مخاطب چه نیاز قرآنی دارد چون اصولاً با مخاطب در ارتباط نیستند و بزرگترین بحران این متولیان هم این است که گمان می‌کنند معرفی قرآن یعنی مثلاً معرفی فلان نسخه چاپی یا خطی از قرآن یا معرفی یک کار فاخر هنری در زمینه قرآن و این قبیل آثار کل محصول نمایشگاه قرآن را تأمین می‌کند.
این مقام مسئول ادامه داد: بنده منکر این نیستم که این آثار باید در نمایشگاه باشد اما سؤالی که باید متولیان برگزاری نمایشگاه از خود خود بپرسند این است که نسخه‌های چاپی یا خطی یا معرفی آثار فاخر قرآن چند درصد از یک نمایشگاه قرآن را باید به خود اختصاص دهد؟ مسلماً نباید صد درصد کار باشد.
وی با بیان اینکه مؤسساتی که در حوزه‌های فنی مثل ترجمه و مفاهیم، تدبر، تربیت مربی و… فعال هستند متأسفانه جایگاهشان در نمایشگاه چندان وسیع و مطلوب تعریف نمی‌شودعنوان کرد: ما ثابت کرده‌ایم هر کجا نقش و ردپای دولتی شدن وجود داشته باشد آن فعالیت نتیجه مطلوب نمی‌دهد و کار خراب می‌شود، به عقیده بنده حتی سیاستگذاری نمایشگاه‌های قرآنی را باید به مؤسسات حرفه‌ای واگذار کرد.
بیرقی تصریح کرد: باید اجازه بدهیم مؤسسات مردمی و حرفه‌ای درباره نمایشگاه قرآن فکر کنند، طرح بدهند و حتی اجرا کنند مطمئناً وقتی کار به دست این مؤسسات انجام شود هم از لحاظ هزینه صرفه‌جویی خواهد شد و هم از لحاظ کیفی به شکل مطلوب رشد می‌کند به عقیده بنده در زمینه قرآن بهتر از آنچه وزارت ارشاد کار انجام می‌دهد مؤسسات حرفه‌ای می‌توانند فعالیت داشته باشند.
وزارت ارشاد مؤسسات قرآن را شرطی کرده است
مدیرکل قرآن و عترت ستاد عالی کانون‌های مساجد کشور با اشاره به اینکه نداشتن تولیدات قرآنی توسط مؤسسات حضور آنها را در نمایشگاه کمرنگ کرده است عنوان کرد: تولیدات قرآنی در سیاستگذاری کلان و هدایتگری آن می‌بایست توسط مراجع ذیربط اتفاق بیافتد که نیافتاده، یعنی در اصل وزارت ارشاد و معاونت قرآن و عترت وزارتخانه می‌بایست به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌کردند که منجر به شکوفایی مؤسسات قرآنی در سطح کشور شود و اجازه رشد مؤسسات را می‌دادند شرطی کردن مؤسسات برای اینکه مؤسسه بتواند از وزارت ارشاد کمک مالی بگیرد به این ماجرا دامن می‌زند به عنوان مثال موسسه قرآنی را مجبور کنیم در راستای آنچه ما می‌خواهیم محصول قرآنی تولید کند تا ما به آن مؤسسه اعتبار و کمک مالی بدهیم و آن هم نه اعتبار به عنوان کمک بلکه دادن اعتبار برای انجام همان کاری که ما می‌خواهیم، طبیعی است با این کار خلاقیت را از مؤسسات می‌گیریم یعنی فرصت تفکر در راستای آنچه خود مؤسسات می‌اندیشند را نمی‌دهیم این اشکال متأسفانه در نظام سیاستگذاری وجود دارد.
وی تصریح کرد: مقام معظم رهبری در اجلاس نماز بحث عمران معنوی مساجد را مطرح کردند، به عقیده بنده در حوزه فعالیت‌های قرآنی هم باید عمران معنوی اتفاق بیافتد یعنی اینکه مردم یاد بگیرند اگر می‌خواهند هزینه کار خیّری انجام دهند آن هزینه را بیایند در حوزه قرآن انجام دهند و باید این اتفاق را در قدم اول با گفتمان راه بیاندازیم تا بعدها به عنوان یک فرهنگ مطرح شود.
نگاه اعتقادی در کار قرآنی بر نگاه تجاری اولویت دارد
بیرقی اضافه کرد: در نمایشگاه‌های قرآن مؤسسات و نهادهای شرکت‌کننده باید در کنار نگاه تجاری نگاه اعتقادی هم داشته باشند ولی متأسفانه گاهی دیده می‌شود جنبه اقتصادی به اسم محصول قرآنی و اعتقادی بیشتر از آن چیزی که شایسته است اتفاق می‌افتد، گاهی می‌بینیم در نمایشگاه‌های قرآن موادغذایی عرضه می‌شود به عنوان مثال عسل می‌فروشند وقتی می‌پرسیم فروش عسل در نمایشگاه قرآن چه جایگاهی دارد جواب می‌دهند مگر ندیده‌اید یکی از سوره‌های قرآن کریم به نام نحل است این دلایل غیرمنطقی بهانه‌ای شده برای فروش محصولات غیرمرتبط در نمایشگاه قرآن.
مدیرکل قرآن و عترت ستاد عالی کانون‌های مساجد کشور افزود: متأسفانه نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم که هرساله در تهران برگزار می‌شود نه نگاه به عموم دارد و نه به خواص، بنده در تهران شاهد هستم زمانی که نمایشگاه در مصلی بود یا سال گذشته در باغ موزه دفاع مقدس، اکثر افرادی که به نمایشگاه می‌رفتند برای قرآن نبود بلکه به دلیل خوب بودن آب و هوای باغ موزه می‌رفتند تا آنجا افطاریشان را میل کنند، متأسفانه در نمایشگاه بین‌المللی قرآن رویکرد و سیاستگذاری‌ها نه بر اساس خواص است که بگوییم خواص بروند استفاده کنند و نه برای عموم مردم، به عقیده بنده باید به هر دوبخش به صورت مجزا توجه کرد خواص با بازدید از نمایشگاه احساس کنند با بهترین و به روزترین محتوای قرآنی آشنا شده و عموم نیز استفاده خود را از نمایشگاه داشته باشند این سیاستگذاری هنوز در نمایشگاه بین‌المللی قرآن اتفاق نیافتاده.
بیرقی در پایان خاطر نشان کرد: آنچه ما از جامعه قرآنی و از تربیت و محتوای قرآنی نیاز داریم در قرآن موجود است، قرآن می‌تواند جامع مخاطبانش را جذب نماید شرطش این است که مخاطب‌سنجی بر اساس شرایط فعلی جامعه داشته باشیم و بر اساس آن تولید محتوا کنیم متاسفانه فکر مهندسی منظم و محتوایی برای تولید آنچه در نمایشگاه قرآن ضروری است وجود ندارد.
Loading ...