این ستون های شکننده هنوز نمی دانند، آزار جسمی منع قانونی دارد

زنان علاوه بر نقش‌های همسری، مادری و تربیتی، وظیفه مدیریت خانه و خانواده را به دوش می‌کشند و اگر نقش اقتصادی نیز در خانواده داشته باشد، قطعا فشار بسیاری را متحمل می‌شوند که این امر مسلما در درازمدت سلامت جسمی و قطعا سلامت روانی آنان را به مخاطره خواهد انداخت.

به گزارش اخبار روزانه استان مرکزی و به نقل از خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) – منطقه مرکزی – شرایط اقتصادی جامعه و خانواده باعث شده است که زنان به عنوان نیمی از جمعیت وارد عرصه اقتصادی کشور شوند و پا به پای مردان نقش‌های اجرایی و مدیریتی را بر عهده گیرند.

با توجه به اینکه زنان نسبت به مردان شکننده‌تر هستند، برعهده گرفتن کلیه این نقش‌ها و تلاش جهت انجام آنها به بهترین شکل ممکن قطعا آسیب‌هایی را برای زنان به همراه دارد و این قشر از جامعه حتی ممکن است به دلیل عدم رسیدگی به خود و بی‌توجهی به نیازها، علایق و تمایلات خود دچار بی‌انگیزگی، آسیب روحی و حتی در موارد شدیدتر افسردگی شود.

زهرا زری‌مقدم کارشناس سلامت روان مرکز بهداشت استان مرکزی در گفت‌وگو با ایسنا با تاکید بر اینکه زنان در جامعه کنونی نقش‌ها و وظایف بیشتری نسبت به گذشته بر عهده دارند، اظهار کرد: در این شرایط در نظر گرفتن نیازهای زنان در افزایش سلامت آنان نقش بسزایی دارد.

وی با بیان اینکه موارد خودکشی در بین زنان متاهل افزایش داشته است، افزود: زنان عموما با دیدی آرمانی و کمالگرایانه وارد زندگی مشترک می‌شوند و زمانی که به نیازهای و علایق خود نمی‌رسند با شکسته شدن آرمان‌های خود مواجه و درمانده می‌شوند و عملا انگیزه‌ای برای ادامه زندگی ندارد و با مشکلاتی مواجه می‌شوند.

ناآگاهی زنان سنگ بنای بهره‌کشی‌هاست

این کارشناس سلامت روان با بیان اینکه متاسفانه حقوق و قوانین جامعه متناسب با شرایط و نیازهای زنان نیست، گفت: هنوز در مواردی شاهد هستیم که آزار جسمی زنان از سوی مردان صورت می‌گیرد و البته عدم وقوف زنان نسبت به حقوق خودشان باعث رواج این اقدام می‌شود، برخی زنان همچنان نمی‌دانند که آزار جسمی آنها منع قانونی دارد و این تفکر غالب در جامعه بدرفتاری و بی‌توجهی به زنان را منجر شده است و در مواردی به بهره‌کشی از آنها می‌انجامد.

وی تاکید کرد: بدرفتاری با زنان و بی‌توجهی به نیازهای آنها باعث می‌شود که نقش‌های آنها تحت‌الشعاع قرار گیرد به نحوی که انرژی و انگیزه‌ای برای انجام نقش همسری و مادری و تربیت فرزندان باقی نمی‌ماند و عملا به دلیل از بین رفتن سلامت روان و دغدغه‌های روحی که در این راستا بروز می‌کند، عملا امکان برقراری ارتباط وجود نخواهد داشت و احساس رضایت از زندگی و سرزندگی از بین می‌رود.

زری‌مقدم با اشاره به اینکه از بین رفتن سلامت روان زنان نقش و کارکرد و روابط خانواده را معیوب می‌کند، گفت: مرکز بهداشت عموما موضوعات پیشگیرانه را دنبال می‌کند و بر مهارت فرزندی‌پروری، خودآگاهی نسبت به هیجانات، نیازها و احساسات تاکید دارد و تلاش می‌کند که زنان حقوق خود را بدانند تا بتوانند مهارت حل مسئله و کنترل خشم را کسب کرده و توانمندی خود را برای رفع مشکلات کسب کنند و به جای رسیدن به مشکلات روانی و رفتارهای مخرب به سمت سازماندهی و رفع مشکلات هدایت شوند.

شیوع افسردگی در زنان دو برابر بیشتر از مردان

وی با بیان اینکه شیوع افسردگی در زنان دو برابر بیشتر از مردان است و اختلالات اضطرابی در جایگاه دوم قرار دارند، افزود: افراد دچار افسردگی هیچ لذتی از خود نمی‌برند، در صورتی که باید ارتباطی موثر توأم با احترام، درک احساسات، نیازها، خواسته‌ها و علایق در زندگی آنها وجود داشته باشد تا انگیزه و تحمل فشارهای مختلف نیز برای زنان ساده‌تر شود.

به گزارش ایسنا؛ علاوه بر تامین نیازهای روحی و روانی زنان باید نیازهای جسمانی آنها را نیز مورد توجه قرار داد چراکه بسیاری از مشکلات روحی به صورت دردهای جسمانی خود را نشان می‌دهند، به همین دلیل باید شاخصه‌های سلامت جسمانی زنان نیز مورد توجه قرار گیرد.

اکرم حمزه‌‌لویان دبیر کمیته بهداشت و سلامت کارگروه زنان و خانواده استان مرکزی با اشاره به اینکه مهمترین عوامل خطر و تهدیدکننده سلامت زنان و مرگ و میر آنها مشکلات قلبی و عروقی و مغزی ناشی از دیابت، فشار خون و چاقی است، افزود: این عوامل در کشور در زمره عوامل اصلی مرگ و میر به شمار می‌روند و در استان مرکزی نیز این مشکلات تهدید‌کننده‌های اصلی سلامت هستند.

وی با تاکید بر اینکه این عوامل تهدیدکننده سلامت زنان متاثر از سبک زندگی آنهاست که منجر به بروز انواع اختلالات و بیماری‌ها می‌شود، اظهار کرد: انواع سرطان‌ها از دیگر عوامل اصلی مرگ و میر و از دست رفتن سلامت زنان است. نقش عوامل فرهنگی و اجتماعی و تغییرات سبک زندگی مانند کم‌تحرکی، بیماری‌های رفتاری و تغذیه ناسالم و انتخاب رفتارهای پرخطر برای گذران اوقات فراغت در افزایش شیوع سرطان‌ها جدی است .

حمزه‌لویان تصریح کرد: متاسفانه استرس یکی از فاکتورهای خطر است که شیوع آن با ایجاد و سالم‌سازی فضاهای ورزشی، یادگیری راه‌های کنترل استرس و کسب مهارت‌های سلامت روان قابل کنترل است.

تهدید سلامت بانوان شاغل در سایه عدم رعایت قوانین

وی یکی از مشکلات زنان شاغل را عدم رعایت قوانین اشتغال توسط مدیران و کارفرمایان عنوان کرد و گفت: نقض این حقوق و قوانین، همچنین عدم هزینه کارفرمایان برای حفظ سلامت زنان و ارتقای سلامت آنها در محیط‌های کاری در تشدید استرس به عنوان یک بیماری شغلی در زنان شاغل نقش دارد .

دبیر کمیته بهداشت و سلامت کارگروه زنان و خانواده استان مرکزی تاکید کرد: اجرای قوانین حمایتی مثل قانون ترویج تغذیه با شیر مادر و امنیت شغلی زنان پس از بازگشت از مرخصی بارداری و زایمان، ایجاد محیط امن، رعایت حقوق بهداشت باروری زنان و در کنار آن توجه جدی به رعایت حقوق انسانی و سالم‌سازی روابط بین‌فردی در کارکنان و مدیران از عوامل مهم برای ایجاد محیط شغلی امن برای زنان به عنوان نیمی از جمعیت مولد و فعال کشور است که قطعا در میزان بهره‌وری کارکنان اثر داشته و زنان شاغل نیز می‌توانند در ایفای سایر نقش‌هایی که در خانواده دارند، مثل مادری و همسری آرامش بیشتری داشته باشند و اعضای خانواده نیز زندگی شادتر و بهتری داشته باشند.

وی یکی دیگر از عوامل مهم در تهدید سلامت زنان در محیط‌های شغلی را دردهای اسکلتی و عضلانی عنوان کرد و با اشاره به اینکه استفاده از چهار ساعت ورزش در طول هفته در ساعات اداری از موارد مورد نظر دولت بوده است که امسال مجددا بعد از تصویب در کارگروه زنان و خانواده استانداری مرکزی توسط استاندار استان مرکزی به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شده است، گفت: بروز دردهای اسکلتی و عضلانی در زنان نیز متاثر از تغییرات سبک زندگی، تغذیه نامناسب و همچنین بی‌تحرکی است، در صورتی که چهار ساعت ورزش هفتگی منظم می‌تواند این عارضه را کاهش دهد.

زنان شاغل نیازمند خدمات بهداشت حرفه‌ای

حمزه‌لویان مشکلات پوستی را از عوامل مهم تهدیدکننده زنان بویژه زنان کشاورز و زنان شاغل در کارخانجات دانست که نیاز به آموزش و ارتقای سواد سلامت و بهداشت حرفه‌ای دارند چراکه این بیماری‌ها قابل پیشگیری است.

وی با تاکید بر اینکه اختلال سلامت جنسی و باروری از مواردی است که متاسفانه تاکنون مورد غلفت قرار گرفته است، عنوان کرد: همه خانواده‌ها می‌دانند که برای زایمان، زایشگاه مکان امنی است، اما اندکی از زنان به این امر واقفند که برای رفع مشکلات سلامت جنسی خود باید در اولین فرصت با ماما، متخصصان بهداشت باروری و مشاوران سلامت روان مشاوره کنند که البته این امر ناشی از ناکافی بودن دسترسی والدین به آموزش‌های تربیت جنسی کودکان و مهارت‌های زندگی و ناکافی بودن مراکز ارائه خدمات مشاوره تخصصی است که منجر به بروز اختلال در سلامت جنسی و تشدید آسیب‌های اجتماعی می‌شود.

این کارشناس گروه بهداشت خانواده مرکز بهداشت استان مرکزی عوامل موثر در ارتقای سلامت زنان را وضع قوانین مناسب برای ارتقای سلامت مادر و کودک دانست که باید چالش‌های مختلف در این عرصه توسط صاحب‌نظران در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی و سلامت در کنار هم بررسی شده و با تبیین دقیق وضع موجود برای وضع قوانین کلیدی وارد شد.

وی اضافه کرد: از سوی دیگر باید محیط‌های اجتماعی حامی مادر و کودک ایجاد شود. سال‌هاست که بحث احداث پارک بانوان مطرح است، اما تاکنون به بهره‌برداری نرسیده است، در صورتی که وجود این فضاهای ورزشی سلامت جسمی، نشاط زنان و تحکیم خانواده را تضمین می‌کند. برای توجه به زنان از بعد سلامت، از نظر شاخص‌های اجتماعی و فرهنگی نیز لازم است که نیازهای گروه‌های هدف آسیب‌پذیر به درستی تعیین شده و به طور جدی توسط مدیران و متولیان اجرایی مورد توجه قرار گیرند تا منجر به کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی شود.

ضرورت افزایش سطح سواد سلامت در مردان و زنان

حمزه‌لویان با اشاره به اینکه توسعه مهارت‌های فردی زنان و انتخاب زندگی سالم نیازمند افزایش سطح سواد سلامت عمومی در جامعه برای مردان و زنان است، عنوان کرد: گاهی افراد دارای تحصیلات دانشگاهی هم به دلیل ناآگاهی با انتخاب‌های غیر بهداشتی در معرض بیماری‌ها و رفتارهایی قرار می‌گیرند که ناشی از احساس بی‌نیازی به آموزش سواد سلامت است.

وی با بیان اینکه متاسفانه اغلب خانواده‌هایی که برای دریافت خدمات بهداشتی درمانی به بخش خصوصی مراجعه می‌کنند نسبت به مراجعین بخش دولتی سواد سلامت کمتری دارند، چون از فرصت آموزش‌های چهره به چهره و آشنایی با خدمات رایگان سیستم بهداشتی محروم می‌شوند و در بخش خصوصی فقط خدمات طبی مرتبط با بیماری را دریافت می‌کنند و کمتر پیشگیری را می‌آموزند، گفت: کارکنان بخش دولتی عموما موظف به آموزش بهداشت و پیشگیری در هنگام ارائه سایر خدمات سلامت هستند و این امر قطعا به افزایش سواد بهداشت و سلامت زنان و نهایتا خانواده کمک شایانی می‌کند.

این کارشناس گروه بهداشت خانواده مرکز بهداشت استان مرکزی ارتقای سلامت زنان و تحکیم خانواده را مشروط به احساس مسئولیت همه بخش‌های توسعه‌ دانست و با بیان اینکه همه باید در خدمت تقویت و توسعه سواد سلامت در جامعه باشند نه در تضاد و تقابل با آن افزود: لازم است مدیران استانی در سطح کلان عملکرد سایر دستگاه‌های اجرایی را براساس شاخص “اقدامات تضعیف‌کننده یا تقویت‌کننده نظام سلامت خانواده در کشور” ارزیابی کنند.

وی تاکید کرد: اعضای سازمان‌های مردم نهاد و دست‌اندرکاران رسانه‌های عمومی در آموزش سبک زندگی سالم لازم است با تقویت ارتباط با دست‌اندرکاران حوزه بهداشت و سیاست‌های این بخش همسو باشند. وجود شبکه‌های اجتماعی و فرصت‌سازی برای دسترسی و بهره‌برداری درست خانواده‌ها از اینترنت و فضای مجازی می‌تواند ضمن کاهش هزینه، سواد سلامت در جامعه را افزایش دهد.

شبکه های اجتماعی فرصتی برای انتقال پیام سلامت

حمزه‌لویان با بیان اینکه افراد با حضور در گروه‌های تخصصی می‌توانند از این فرصت بهره برده و دسترسی مادران و پدران برای افزایش مهارت‌های زندگی را افزایش دهند، گفت: با کمک رسانه پیام‌های سلامت خانواده در جامعه به طور گسترده منتشر می‌شود. وجود شبکه‌های اجتماعی می‌تواند نیاز زنان به حضور در گروه‌های اجتماعی را تا حدی پاسخ داده و فرصت ابراز وجود مثبت و مشارکت در حرکت‌های سازنده را برای نوجوانان، زنان خانه‌دار، بازنشستگان و سالمندان ایجاد کند، چراکه یکی از نیازهای جدی در جامعه مدنی تعلق افراد به گروه‌های سالم است که حس امنیت را تقویت کرده و استرس عمومی در جامعه را کاهش می‌دهد.

دبیر کمیته بهداشت و سلامت کارگروه زنان و خانواده استان تصریح کرد: با آموزش‌های صحیح و کمک رسانه‌های جدید می‌توان فرصت آموزش مهارت‌های کسب و کار خانگی، کاهش فقر و ایجاد زمینه مشارکت‌های اجتماعی را در فضای مجازی فراهم کرد به شرط این که فرهنگ‌سازی به هنگام توسط متولیان فرهنگ انجام شده و کمتر نگران مواجهه خانواده‌ها با کارکردهای منفی این ابزارها بود و عملا از سویی سلامت جسمی زنان نیز تامین شود.

به گزارش ایسنا؛ زنان ما در شرایط کنونی دوشادوش مردان زندگی را می‌چرخانند، اما شاید نسبت به حقوق حقه خود واقف نباشند و این امر باعث می‌شود در مواردی شاهد بهره‌کشی و ضایع شدن حقوق آنها باشیم.

زنان به عنوان نیمی از جامعه و جمعیت فعال کشور باید بتوانند در فضایی امن به دور از هرگونه تنش و دغدغه به خواسته‌های خود دست یابند، اما در مواردی به راحتی فشارها به آنها تحمیل می‌شود و حتی در صورت اعتراض با برخوردهایی نامطلوبی مواجه می‌شوند و این چالش کاملا با حقوق آنها تناقض دارد.