بایدها و نبایدهای ورزش استان مرکزی در برنامه ششم (۱)
به گزارش مرکزی دیلی و به نقل از خبرگزاری فارس از اراک، اجرای برنامه پنجم توسعه که ویژگیهایی چون برخورداری از جامعهای پویا، با نشاط، سالم و تندرست، برخوردار از فضاهای ورزشی سالم و استاندارد، برخوردار از تیمهای ورزشی و ورزشکاران مطرح در سطح منطقه، ملی و فراملی و همچنین برخوردار از نیروهای متخصص و کارآمد در حوزه ورزش را در دل خود جای داده بود، میتوانست تحولات عظیمی در ورزش این مرز و بوم ایجاد کند.
افزایش کمی و کیفی فضاهای ورزشی سرپوشیده و روباز، تقویت ورزش پایه، پر مدال، قهرمان و حرفهای با رویکرد ارتقای جایگاه استان در سطوح منطقهای و ملی و بینالمللی، تقویت ورزشهای همگانی و پرورشی مبتنی بر فرهنگ مناطق مختلف و ارتقاء و توسعه سطح فرهنگ ورزشی چهار هدف مهم و اساسی در برنامه پنجم توسعه در حوزه ورزش استان بود که برای هر کدام از این اهداف استراتژی، راهبرد و اقدامات اولویتدار و محرک توسعه مشخص و در نظر گرفته شده است.
حمایت از مشارکت بخش خصوصی در سرمایهگذاری و توسعه فضاها، توسعه فضاها با اولویت فضاهای تخصصی مطابق با استانداردها، پوشش حمایتی و تشویقی از قهرمانان و دستاندرکاران ورزشی، تقویت و توسعه جایگاه پژوهشهای کاربردی و استفاده از نتایج تحقیقات در ورزش، هدایت، حمایت و پشتیبانی از هیئتها و انجمنهای ورزشی، افزایش و توسعه و ارتقای جایگاه ورزش در مراکز آموزش عالی، شناسایی، احیا و گسترش ورزشهای سنتی و بومی و هدایت و حمایت از گردشگری ورزشی و… از مهمترین استراتژیها و راهبردهای مشخص شده در برنامه پنجم بود که بهرهگیری از این اقدامات دسترسی به اهداف را فراهم میساخت.
به منظور بررسی میزان تحقق اهداف برنامه پنجم و همچنین بایدها و نبایدهای ورزش استان در برنامه ششم خبرگزاری فارس نشستی را با چند تن از کارشناسان و متخصصان این حوزه برگزار کرد که ماحصل این نشست را میخوانیم.
*ورزش یک عامل موثر در توسعه پایدار کشورها است
رئیس اداره ورزش و جوانان اراک در این رابطه به خبرنگار فارس گفت: ورزش پدیدهای است با کارکردهای مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و… که میتواند به عنوان یک عامل موثر در توسعه پایدار کشورها نقشآفرینی کند.
عابد حقدادی اظهار داشت: کارکردها و تاثیرهای بهداشتی و سلامت ورزش امروزه بر کسی پوشیده نیست و پر واضح است که هر اندازه در این بخش سرمایهگذاری شود در بخش درمان جامعه هزینه کمتری خواهیم داشت.
وی بیان کرد: توسعه ورزش همگانی که بارها مورد تاکید مقام معظم رهبری بوده، در این مقوله نقش اصلی را ایفا میکند و باید با رویکرد ویژه و برنامهای مدون در این راستا حرکت کرد، به نوعی که ورزش بخش جداییناپذیر زندگی هر فرد در طول یک هفته باشد.
*کارکردهای فرهنگی مقوله ورزش بسیار با اهمیت است
کارشناس ارشد تربیت بدنی با بیان اینکه کارکردهای فرهنگی مقوله ورزش نیز بسیار با اهمیت هستند، خاطر نشان کرد: نقش مهم ورزش به عنوان یک عامل اثربخش در حوزه فرهنگ نیز غیر قابل انکار بوده و از اهمیت ویژهای برخوردار است.
حقدادی با اشاره به اینکه در این بخش زمانبر بودن و هزینهبر بودن کار فرهنگی باید مورد توجه تمامی کارشناسان و مدیران ورزشی قرار گیرد، اضافه کرد: مسلما ورزش یک عامل مهم در ایجاد نشاط اجتماعی بوده و از سویی مبلغ خوبی در ترویج هنجارهای اجتماعی محسوب میشود و از سوی دیگر میتواند با ناهنجاریها نیز مقابله کند.
به گفته وی در بعد سیاسی نیز کشورها از طریق حضور ورزشکاران در میادین بینالمللی نقشآفرینی میکنند که حمیت و غرور ملی یک کشور با نواخته شدن سرود آن افزونتر خواهد شد، همچنین در مسابقات مختلف با نواخته شدن سرود مقدس جمهوری اسلامی ایران و برافراشته شدن پرچم سه رنگ این مرز و بوم همگی به داشتن چنین کشور، ملت و قهرمانان ارزشمندی افتخار میکنیم.
دبیر شورای ورزش همگانی اراک تصریح کرد: ورزش کارکردی سیاسی از نظر شناساندن ارزشهای یک کشور به جهانیان نیز دارد، اما سیاستزدگی آفتی برای ورزش به شمار میرود که این امر موجب دلسردی اهالی ورزش شده و جامعه ورزش را از اهداف خود دور میکند.
*ورود بخش خصوصی و استفاده از اسپانسرها حلقه مفقوده ورزش در کشور است
حقدادی با بیان اینکه کارکرد اقتصادی ورزش در بسیاری از کشورهای توسعهیافته مورد توجه است، گفت: ورود به بخش خصوصی و استفاده از اسپانسرها در بخش حمایت از ورزش و سرمایهگذاری در این بخش حلقه مفقوده ورزش در کشور است.
این کارشناس ادامه داد: همه به دنبال راه حل برای این مشکل هستند که به نظر میرسد با ایجاد بستر مناسب، تسهیلات و قوانین و مقررات مورد نیاز میتوانیم شاهد ورود بخش خصوصی به مقوله ورزش باشیم، به طوری که بتوان سیاستهای کلی اصل ۴۴ را در ورزش نیز اجرا کرد.
وی تاکید کرد: خوشبختانه تاکنون در واگذاری مدیریت اماکن ورزشی و گاها حضور بخش خصوصی در هر دو مقوله مدیریت و سرمایهگذاری عملکرد مطلوبی داشتهایم و در همین راستا چابکسازی بدنه دولت در این بخش به منظور حمایت از سایر بخشهای ورزشی اعم از همگانی، تربیتی و قهرمانی از اهمیت بالایی برخوردار است.
کارشناس ارشد تربیت بدنی افزود: این اداره در راستای سیاستهای اداره کل متبوع خود و بر اساس اسناد بالادستی حرکت روبه رشدی داشته است که افزایش سرانه ورزشی و افتخار آفرینی ورزشکاران اراکی در بازیهای پاراآسیایی در کره جنوبی نمونه این اقدامات بوده است و این در حالی بود که تیمهای ملی کشور مانند هاکی و… در این مسابقات حضور نداشتند.
*ورزش استان مرکزی سالهای بسیار سختی را پشت سر گذاشته است
وی اظهار داشت: ورزش استان سالهای بسیار سختی را از نظر شرایط اقتصادی پشت سر گذاشته است، به طوری که در برخی از اوقات برای امورات جاری و حتی اعزام یک تیم با مشکل جدی مواجه بود، اما این دلیل بر عدم تلاش اهالی ورزش نبود و مسئولان و دستاندرکاران این بخش محکم و استوار در مسیر خود حرکت کرده و به تلاش در همه زمانها و همه شرایط ادامه داده و خواهند داد.
رئیس اداره ورزش و جوانان اراک خاطر نشان کرد: با وجود تیم تخصصی در وزارت ورزش و جوانان آینده روشنی برای ورزش کشور ترسیم شده است و قطعا کارشناسان و اساتید خبرهای از سوی وزارت ورزش و جوانان در تدوین سند ششم توسعه دخالت خواهند کرد و با کمک فکری و استفاده از تجربه مدیران پر توان در این راه موفق خواهیم بود.
حقدادی با اشاره به مشکلاتی که امروزه ورزش با آن دست به گریبان است، تصریح کرد: کمبود منابع مالی در راستای تکمیل پروژههای نیمهتمام، کمبود منابع مالی در راستای حمایت از هیئتهای ورزشی، حضور کمرنگ بخشهای صنعتی فعال در بخشهای اجتماعی، فرهنگی و ورزشی، کمبود نیروی انسانی و عدم توازن درآمد هیئتهای ورزشی از مهمترین مشکلات ورزش استان است که باید در برنامه ششم توسعه به آن توجه ویژهای شود.
وی ادامه داد: کمبود فضاها و تفرجگاههای عمومی در راستای انجام ورزشهای عمومی و همگانی، کمبود فضاهای ورزشی در برخی از روستاها، عدم توازن در توزیع امکانات ورزشی در بخش روستایی، کمبود فضای ورزشی تخصصی و کمبود قوانین مناسب در راستای حمایت از بخشهای دولتی و خصوصی نیز از دیگر مشکلات ورزش استان است.
به گفته وی وجود مراکز آموزش عالی تا سطح کارشناسی ارشد، وجود اماکن ورزشی و فضاهای متعدد ورزشی، وجود کارشناسان و خبرگان ورزشی، وجود استعدادهای مختلف در رشتههای مختلف مانند هاکی، دو و میدانی، کشتی و…، وجود بازیهای بومی و محلی متنوع، فرآیند رو به رشد کسب مدال در میادین بینالمللی، رشد کمی باشگاههای ورزشی خصوصی، رشد قابل توجه برنامهها و فعالیتهای ورزشی و فعال بودن هیئتهای ورزشی در بخش آقایان و بانوان در اکثر رشتهها از نقاط قوت برنامه پنجم توسعه به شمار میرود.
*نگرش مثبت جامعه به ورزش از فرصتهای برنامه پنجم توسعه بود
رئیس اداره ورزش و جوانان اراک ادامه داد: نگرش مثبت جامعه به ورزش به عنوان یک عامل سازنده جسمی و روانی، وجود نسل جوان و پویا در استان، وجود بخشهای اقتصادی و صنعتی برای حمایت از تیمهای ورزشی، استقبال مردم استان از فعالیتهای ورزشی در بعد همگانی و قهرمانی از فرصتهای برنامه پنجم توسعه در راستای ترویج ورزش بود که باید از این فرصتها نهایت بهره را میبردیم.
حقدادی افزود: موقعیت جغرافیایی مناسب استان و دسترسی آسان به نقاط مختلف کشور، وجود رسانهها و جراید پویا و فعال و تاکید قوانین کشور بر توسعه و گسترش فعالیتهای تربیت بدنی نیز از دیگر فرصتهای ارزشمند برنامه پنجم به شمار میرفت.
وی در ادامه با اشاره به نقاط ضعف برنامه پنجم توسعه در حوزه ورزش اظهار داشت: ضعف نظام مدیریت هماهنگ در بخش تربیت بدنی، ضعف سیستم استعدادیابی مدون و استعدادهای ورزشی در سطح استان و کشور در مناطق محروم، عدم توجه به نتایج یافتههای پژوهشی و نتایج طرحهای مطالعاتی ورزشی، بهرهوری پایین از امکانات و سرانه ورزشی متعلق به سایر بخشها در استان و اعمال محدودیت برخی مراکز در راستای ارائه خدمات ورزشی به عموم و عدم برنامه مدون و راهبردی در ورزش دانشآموزی و کارگری در استان از نقاط ضعف برنامه پنجم توسعه در حوزه ورزش محسوب میشود.
کارشناس ارشد تربیت بدنی عدم تمایل بخش خصوصی به سرمایهگذاری در ورزش، کمبود فضاهای ورزشی تخصصی روباز و سرپوشیده متناسب با رشتههای ورزشی و کمبود مربیان متخصص و کارآزموده با توان علمی بالا در سطح ورزش استان را از دیگر نقاط ضعف برنامه پنجم توسعه عنوان کرد.
حقدادی ادامه داد: کمبود منابع مالی در حمایت از هیئتهای ورزشی و ساخت و ساز اماکن ورزشی، وابستگی شدید بخش تربیت بدنی به منابع دولتی و کمبود مشارکت بخش غیر دولتی در این زمینه نیز از دیگر نقاط ضعف برنامه پنجم توسعه در حوزه ورزش است.
به گفته وی کمبود قوانین و مقررات الزامآور در سطح کشور در راستای حمایت همه جانبه بخشهای کشور از ورزش همگانی، کمبود قوانین مناسب در راستای معافیتهای مالی و مالیاتی برای حضور حامیان مالی در ورزش و همچنین نبود ساختار مناسب برای ورود بخش خصوصی به مقوله سرمایهگذاری ورزشی نیز از مواردی است که میتوان از آن به عنوان نقاط ضعف برنامه پنجم توسعه در حوزه ورزش یاد کرد.
*استان مرکزی در استفاده از فناوریهای علمی و ورزشی نوین عقب مانده است
رئیس اداره ورزش و جوانان اراک با اشاره به تهدیدات ورزش استان تاکید کرد: عقبماندگی نسبی استان از فناوریهای علمی و ورزشی نوین، افزایش تورم و تأثیر مثبت در انجام فعالیتهای ورزشی، رسوخ ناهنجاریهای اجتماعی و رفتاری در جامعه، کمبود سهم ورزش در سبد هزینه خانوار و جایگزین شدن تدریجی ارزشهای کاذب در بین ورزشکاران از جمله تهدیدات ورزش استان است که باید در تدوین برنامه ششم توسعه برای رفع این تهدیدات برنامهریزی شود.
حقدادی گفت: کمبود قوانین و مقررات الزامآور در راستای حمایت از مقوله ورزش در تمامی ابعاد، جایگزین شدن سرگرمیها و فعالیتهای کاذب به جای فعالیتهای ورزشی، بروز بیماریهای مختلف قلبی و تنفسی و ناهنجاریهای اسکلتی از دیگر تهدیدات این حوزه است که باید در برنامهریزیها مدنظر قرار گیرند.
*شورای راهبردی ورزش استان در حال تدوین سند برنامه ششم ورزش است
عضو شورای راهبردی ورزش و جوانان استان مرکزی نیز گفت: شورای راهبردی ورزش استان در حال تدوین سند برنامه ششم ورزش با استناد به اسناد بالادستی است که کارگروهها و جلسات متعددی در این زمینه تشکیل داده است.
علی بهرامی با بیان اینکه برنامه پنجم توسعه نمودهای خوبی ندارد، اظهار داشت: امروزه بیش از ۷۰ درصد از مردم استان ورزش نمیکنند، همچنین ۱۵ تا ۲۰ درصد گاها ورزش کرده و تنها ۱۰ درصد همیشه ورزش میکنند.
*مردم وضعیت مناسبی از لحاظ سلامت ندارند
وی تصریح کرد: متأسفانه در حال حاضر با توجه به زندگی آپارتماننشینی، آلودگی هوا و زندگی ماشینی،مردم بیتحرک شده و وضعیت مناسبی از لحاظ سلامت ندارند و بیماریهای قلبی و عروقی، قند، روانشناختی و… در میان مردم گسترش پیدا کرده است که قطعا با ترویج و گرایش مردم به ورزش شاهد کاهش این بیماریها خواهیم بود.
*عدم اشاعه ورزش همگانی را میتوان نقطه ضعف برنامه پنجم دانست
دکترای روانشناسی ورزشی استان مرکزی با بیان اینکه در حوزه ورزش و سلامت خوب عمل نکردهایم، خاطر نشان کرد: عدم اشاعه ورزش همگانی را میتوان نقطه ضعف برنامه پنجم دانست و این در حالی است که در ورزش قهرمانی موفق عمل کرده و مدالهای بسیاری را کسب کردیم، اما از ورزش همگانی غافل شدیم.
بهرامی افزود: در برنامه پنجم بیشترین هزینههای ورزشی در بخش ورزش قهرمانی هزینه شد و اگر ورزش را به صورت هرم در نظر بگیریم، ورزش همگانی در زمینه اختصاص اعتبارات در بالاترین نقطه و طبیعتا کمترین اعتبار تخصیص یافته قرار گرفته است و این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته نحوه چینش این هرم وارونه بوده و ورزش همگانی در پایینترین نقطه هرم قرار گرفته و بیشترین اعتبارات را به خود اختصاص میدهد.
به گفته وی بر همین اساس ضروری است تا به ورزش همگانی اهمیت بیشتری داده شده و اعتبارات بیشتری نیز به آن اختصاص داده شود و در همین راستا وزارت ورزش و جوانان برای تحقق این موضوع، ورزش همگانی و توجه ویژه به آن را در برنامه ششم توسعه گنجانده است.
*وظیفه اصلی دولت در حوزه ورزش توسعه ورزش همگانی است
عضو شورای راهبردی ورزش و جوانان استان مرکزی با بیان اینکه وظیفه اصلی دولت در حوزه ورزش توسعه ورزش همگانی است، تاکید کرد: باشگاههای ورزشی باید از طریق بخش خصوصی و اسپانسر اداره شوند و دولت نباید خود را مشغول به باشگاهداری کند.