نگاهی به آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی

به گزارش مرکزی دیلی و به نقل از خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از استان مرکزی، متأسفانه زمینه روابط نامشروع و نامتعارف و نقل و انتقال دیتاهای ضداخلاقی در شبکه‌های اجتماعی به راحتی قابل دسترس است و امروز به راحتی فیلم، عکس و متن‌های ضد اخلاقی و دینی با کمترین زحمت از طریق این شبکه‌ها قابل جابجایی هست.

حتی این شبکه‌ها در خصوصی‌ترین لحظات خانواده‌ها نفود و ورود پیدا کرده‌اند؛ به‌طوریکه زمانی که فرد در حریم خصوصی منزل قرار دارد به دلیل اتصال تلفن‌های همراه به اینترنت هر لحظه ممکن است توسط شبکه‌ها مورد هتک حرمت قرار گیرد.

اهمیت مسئله قومیتی در شبکه‌های اجتماعی

شناخت کامل اندیشه‌ها و نوع نگاه مردم یک جامعه از طریق شبکه‌های اجتماعی صورت می‌گیرد و طراحان این شبکه‌ها از طریق ارسال همین پیامک‌های به ظاهر ساده به راحتی می‌توانند بفهمند که مردم ایران بیشتربه چه موضوعاتی علاقه‌مند هستند، نوع نگاهشان به مسئولان کشور چگونه است و یا اینکه چقدر مسئله قومیتی بین مخاطبان دارای ارزش و اهمیت است و چه میزان نسبت به مسائل سیاسی و فرهنگی حساس هستند.

در واقع همه این چقدرها سؤالاتی هستند که سرویس‌های امنیتی برای شناخت جامعه به پاسخ آنها نیاز دارند و این شبکه‌های اجتماعی بهترین ابزار برای جمع‌آوری این اطلاعات هستند که بر اساس همین شناخت و اطلاعات هم دست به برنامه‌ریزی زده و افکار عمومی را جهت‌دهی می‌کنند.

مجتبی صدیقی، کارشناس فرهنگی استان مرکزی در همین رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا در راستای آسیب‌شناسی شبکه‌های اجتماعی با اشاره به فلسفه و اهداف این شبکه‌ها، گفت: بخش قابل‌ توجهی از شبکه‌های اجتماعی از جمله فیسبوک، توییتر و .. ابتدا بر روی اینترنت قرار گرفتند و به‌دلیل عدم دسترسی آسان تنها افرادی خاص مخاطب این شبکه‌ها بودند؛ لیکن پس از آن دایره استفاده از این شبکه‌ها گسترده‌تر شد وکم کم با توجه به گسترده شدن دستگاه‌های تلفن همراه بین مردم و بالارفتن ضریب نفوذ تلفن همراه کم کم این ایده ایجاد شد که شبکه‌های اجتماعی بر روی تلفن همراه ایجاد شود که این اتفاق هم صرف زمان اندکی صورت گرفت.

وی با اشاره به اینکه اکثریت این شبکه‌ها با انگیزه‌های متفاوتی ایجاد می‌شوند؛ لیکن پشت پرده بخشی از این شبکه‌ها انگیزه‌های خاص اطلاعاتی و امنیتی نهفته است بیان کرد: امروزه تردیدی وجود ندارد که هدف اصلی بنیانگذاران بسیاری از این شبکه‌های اجتماعی این است که اطلاعاتی را جمع‌آوری کرده و در اختیار سرویس‌های امنیتی قرار دهند.

صدیقی ادامه داد: بخشی از این‌ شبکه نیز مستقیم زیرمجموعه سرویس‌های امنیتی هستند و توسط آنها اداره و بخشی هم با این سرویس‌ها در ارتباط هستند به این صورت که اطلاعات مخاطب‌های خود را جمع‌آوری کرده و در قبال هزینه‌های گزافی این اطلاعات را در اختیار این سرویس‌ها قرار می‌دهند.

اهداف بخشی از شبکه‌های اجتماعی، ایده‌های اقتصادی است

مدرس دانشگاه‌های اراک، افزود: اهداف بخشی از این شبکه‌ها ایده‌های اقتصادی است و اینکه مسئولان برای رسیدن به این هدف به صورت غیرمستقیم شبکه‌هایی را طراحی کرده‌اند و غیرمستقیم اهداف اقتصادی خود را برآورده می‌کنند؛ به طور مثال شبکه واتس آپ امروز غریب به ۸۰۰ میلیون نفر در دنیا عضو دارد که این یعنی رقابت با شبکه بزرگی مثل فیسبوک به همین خاطر شبکه فیسبوک طی اقدامی واتس‌آپ را به قیمت ۱۹ میلیارد دلار خریداری کرد.

وی اضافه کرد: این امر نشان می‌دهد که پشت پرده فعالیت این شبکه که به رایگان در اختیار مخاطبان قرار گرفته اهداف خاصی وجود دارد که می‌تواند بخشی اطلاعاتی امنیتی و بخشی هم اقتصادی باشد که به‌طور مستقیم خود را در معرض فروش قرار داده و یک درآمدزایی قابل توجهی برای طراحان و سازندگان ایجاد می‌کند.

صدیقی خاطرنشان کرد: طبیعی است زمانی که عدد قابل توجهی عضو در یک شبکه اجتماعی ثبت نام می‌کند اعتبار آن شبکه افزایش پیدا کرده و همین افزایش اعتبار خود یک فرصت است؛ چراکه کسانی که نیاز به اطلاعات دارند حاضرند به هر قیمتی این اطلاعات را دریافت کنند.

وی تصریح کرد: همه ما می‌دانیم که شبکه اجتماعی فیسبوک به دستگاه امنیتی آمریکا مرتبط است و مدیران این شبکه نیز به این مهم اذهان دارند که اطلاعات شان را در اختیار سرویس‌های امنیتی آمریکایی قرار می‌دهند و زمانی که شبکه‌ای مانند واتس‌آپ به این شبکه با این رقم فروخته می‌شود به این معناست که قطعاً پشت پرده این شبکه‌ها اتفاقاتی در حال وقوع است.

ناامنی در شبکه‌های اجتماعی به وضوح نمایان است

کارشناس فرهنگی استان مرکزی خاطرنشان کرد: در واقع شبکه‌های اجتماعی با هر هدف و انگیزه‌ای که راه‌اندازی شوند در نهایت به سرویس امنیتی کشورهای مختلف متصل می‌شوند و با توجه به اینکه این سرویس‌های امنیتی هستند که نیاز به حج گسترده‌ای از اطلاعات دارند؛ بنابراین حاضر به خرید این اطلاعات به هر قیمتی هستند و این ناامنی این شبکه‌ها را به وضوح نشان می‌دهد.

صدیقی افزود: در ظاهر امر در شبکه‌های اجتماعی تنها پیام‌هایی رد و بدل می‌شود که هیچگونه ارزش امنیتی ندارند؛ لیکن در واقع اگر ما بخواهیم یک جامعه را بشناسیم هیچ وسیله و ابزاری بهتر از این شبکه‌ها نمی‌تواند ما را به عمق ماهیت اجتماعی آن جامعه رهنمون سازد و قطعاً بدون داشتن این اطلاعات به ظاهر ساده نمی‌توان به این ماهیت دست یافت.

مدرس دانشگاه‌های اراک در پایان، یادآور شد: شبکه‌های اجتماعی کارکردهای متفاوتی دارند و علاوه بر بعد امنیتی و اطلاعاتی تأثیرات بسیار زیادی نیز بر نوع سبک زندگی اجتماعی مردم برجای گذاشته‌اند؛ به‌طوریکه در گذشته روابط بین انسان‌ها به تعامل مستقیم و قابل مشاهده محدود بود و اگر کسی می‌خواست کار ضداخلاقی انجام دهد به راحتی نمی‌توانست به مقصود خود پی ببرد و اکثراً به پستوی خانه‌ها و به دور از چشم افراد محدود می‌شد؛ اما امروز شبکه‌های اجتماعی زمینه‌ساز نوعی ارتباط در بین مخاطبان را ایجاد کرده‌اند که قابل لمس نیست.