تفرش انتظار هر گردشگری را برآورده میسازد
به گزارش مرکزی دیلی و به نقل از خبرگزاری فارس از اراک، صنعت گردشگری قابلیت کلیدی شهرستان تفرش است و جاذبههای این شهرستان انتظار هر گردشگری را برآورده میسازد، این منطقه با برخورداری از چشماندازهای طبیعی ویژه، طبیعت بکر، محیط زیبا، ویژگیهای خاص اقلیمی، داشتن مفاخر و دانشمندان، آثار تاریخی فراوان و جاذبههای گردشگری متنوع خود میتواند مکان مناسبی برای تفریح و گردش مسافران باشد.
آب و هوای مطلوب، تنوع زیستی در روستاها، بناهای تاریخی و تفرجگاههای بینظیر، شهرستان تفرش را به قطب گردشگری استان مرکزی و کشور تبدیل کرده است.
چشمه گراو، غار پلنگ، غار دام دام تلخاب، غار دو پستان، غار علی خورنده، غار دربر، رودخانه تفرش، دره دیزه، دره بدر، دره فرک، دره ستان، حاشیه رودخانه قرهچای، غار امجک، طبیعت روستای قلعه محیالدین، بیعت روستای خانک، طبیعت روستای جلایر، آبانبار موزه بلوار، آرامگاه پروفسور حسابی، امام زاده حسین، امام زاده محمد، امام زاده قاسم، امام زاده ابوعلی، امام زاده احمد کوهین، بقعه شاهزاده احمد، بقعه آقا مومن تفرشی، تکیه خلچان، تکیه زاغرم، خانه میرفخرایی، خانه ضیایی، قلعه باغکه، قلعه مراد سلطان در بازرجان، قنات خورزنون، گنبد بیبی ستین، مسجد جامع ششناو، مسجد جامع فم، مقبره میرعلام تفرشی، ویرانههای برج آقا بیک در بازرجان و… تنها بخش کوچکی از جاذبههای طبیعی و تاریخی این شهرستان است.
با وجود نبود زیرساختهای گردشگری از جمله مکانهای مناسب برای اسکان گردشگران و ضعف اطلاع رسانی پیرامون آثار تاریخی و جاذبههای طبیعی تفرش، آمار گردشگران در این شهرستان در حال افزایش است و گردشگران با وجود نبودن این امکانات باز هم این شهرستان که از آب و هوایی دلپذیر برخوردار است را به عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب میکنند.
این شهرستان با برخورداری از آب و هوای مطلوب و جاذبههای تاریخی استعداد تبدیل شدن به یکی از قطبهای گردشگری کشور را دارا است که حمایت مسئولین استانی در تحقق این مهم تاثیر بهسزایی دارد.
در تفرش مسجدی باستانی با گنبدی مجلل واقع است که مسجد ششناو نامیده میشود این مسجد مربوط به دوره سلجوقی بوده و دارای مقصوره، شبستان و ایوان و صحن است که قنات شش ناو از مقصوره و از درون آن گذشته و پس از عبور از داخل تکیه مجاور آن و خندق تکیه، بیرون تکیه زیر یک درخت چنار کهنسال آفتابی شده و از شش ناو یا ناودان فرو ریخته و به درون کویها و محلهها سرازیر میشود.
مسجد جامع ششناو و در روزگار قاجار محل برگزاری نماز جمعه بوده و افزون بر این یکی از حوزههای مهم تدریس علوم دینی به شمار میرفته است.
این مسجد به شکل مستطیل و در دو طبقه ساخته شده و دارای شاهنشین است و از سه طرف به گذرگاههای عمومی راه دارد.
این بنا در مدخل ورودی شهر تفرش واقع است و بقعه آرامگاه سید ابوالعلی مهدی یکی از نوادگان امام جعفر صادق(ع) است.
به نظر میرسد بقعه و شکل کلاه خودی آن از بناهای سده هشتم هجری باشد و ایوانها و غرفهها را در دوره صفویه به آن الحاق کرده باشند.
بقعه مشتمل بر گنبدی رفیع، چهار ایوان، چهار حجره و غرفه با ایوان در طبقه فوقانی است که مجموعا به صورت هشت ضلعی قرار گرفته است.
بر فراز بقعه، گنبدی است تماما از آجر تراش و فاقد تزئینات، ساق گنبد به ارتفاع ۵ متر قرار داد.
مسجد جامع شششناو مسجدی باستانی با گنبدی مجلل در شهر تفرش و در محله «فم» واقع شده است که هر بینندهای را مات و مبهوت خود میکند.
امامزاده حسین در روستای نظامآباد در ۴۰ کیلومتری شمال شهر اراک واقع شده و از بناهای دوره صفویه محسوب میشود که گنبد اصلی آن به صورت ۸ ضلعی منظم بنا شده است.
چشمه گراو نیز به عنوان یکی از جاذبههای شهر تفرش به فاصله ۵ کیلومتری شهرستان تفرش بین دو روستای کبوران و طراران واقع شده و دسترسی به آن آسان است.
وجود چند غار در کوههای اطراف تفرش نیز از جاذبههای طبیعی این شهرستان است یکی از این غارها، غار امجک است که در کوه امجک قرار دارد ویژگی این غار ریزش آب از دو سنگ مدخل ورودی آن است.
غار علی خورنده که در فاصله ۵۰۰ متری روستای کوهین واقع شده به همراه غار دربر که بر اثر حفر چاه در پارک حکیم نظامی تفرش بوجود آمده از دیگر جاذبههای شهر تفرش به شمار میروند.
امامزاده محمد (جد مقام معظم رهبری) و محل دفن محمد بن حسن افطس بن علی اصغر بن امام زین العابدین(ع) یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری مذهبی شهرستان تفرش است که بسیاری از مسافران نوروزی را به سمت خود جلب میکند.
این بنای تاریخی در مرکز شهر تفرش واقع شده و دارای گنبدی دو پوش است که نمای پوسته بیرونی از کاشیهای رنگی و خطوط نوشتهای تشکیل یافته و زیر سقف گنبدخانه دارای مقرنس کاری و تزئینات نقاشی است.
سقف ایوان ورودی گنبدخانه نیز دارای مقرنس کاری است که تزئینات کاشی با رنگهای مختلف آن را تزئین داده است.
تکیه تاریخی زاغرم تفرش با بیش از ۲۶۰ سال قدمت یکی از قدیمیترین مکانهای مذهبی کشور است که بعد از تکیه نوروزخان در تهران و ۱۲ سال قبل از تکیه دولت تهران، در محله زاغرم این شهرستان ساخته شد.
با توجه به کتیبه سنگی موجود در سر در کتابخانه تکیه و محاسبه حروف ابجد، زمان ساخت این بنا به دوره زندیه میرسد.
در هر یک از دو ضلع بزرگ تکیه زاغرم، در طبقه اول شش حجره با طاق ضربی وجود دارد که در یک ضلع کوچک این بنا تالار تکیه و در ضلع کوچک دیگر این بنا حجره بزرگی مشابه تالار احداث شده که مخصوص حضور اعیان، بزرگان محل، سادات و میهمانان شهر بوده که از دیگر نقاط کشور برای حضور در مراسم عزاداری ماه محرم به منطقه تفرش وارد میشدند.
آرامگاه دکتر محمود حسابی نابغه بزرگ علم و اندیشه ایران و جهان درشهر تفرش نیز در ایام نوروز علاقمندان این اندیشمند بزرگ و فرهیخته و چهره ماندگار کشور و جهان را بیشک به خود جلب میکند.
آب انبار بلور تفرش نیز که سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده به عنوان یادگار به جا مانده از دوران قاجاریه است که به همت میرزا حسین وزیر ملقب به بلور از افراد خیر تفرش در محله زاغرم شهرستان تفرش احداث شده است.
این بنا به تازگی به بازارچه و موزه صنایع دستی شهرستان تفرش تبدیل شده است.
شهر تفرش که در شمال شرقی شهر اراک قرار دارد، به نوعی یکی از خوش آب و هواترین نقاط استان مرکزی است، این صفت بارز به سبب بارندگیهای بسیار خوبی است که هر ساله در این منطقه صورت میپذیرد.
این عامل خود سبب شده تا سیستمها و سازههای بسیار جالب و زیبایی در رابطه با آب در این شهر شکل بگیرد، به صورتی که شهر تفرش را شهر آب و سیستمها و سازههای آبی مینامند.
آب انبار بلور که از جمله سازههای آبی تفرش است در کوچه بلور محمد فم این شهر واقع شده است.
این بنا به سبب اهمیت در نزدیکی بناهای عالمالمنفعهای چون مسجد ششناو، گرمابه فم و تکیه زاغرم و همچنین امامزاده محمد فم قرار دارد.
به سبب نبود سندی دال بر تاریخ بنای این آب انبار نمیتوان تاریخ دقیقی برای آن متصور شد، ولی با توجه به سبک و سیاق ساخت و بنای اطراف آن به احتمال بسیار، بنای مورد نظر در دوره قاجار ساخته شده و تا دهه ۱۳۴۰ خورشیدی از آن استفاده میشده که پس از انجام لوله کشی آب آشامیدنی شهر تفرش، به تدریج از رونق افتاده است، بنا به گفتههای اهالی، سازنده بنا و بانی آن شخصی به نام حاج میرزا حسین وزیر تفرشی ملقب به بلور بوده است.
سر در و راه پله پاشیر (پاشویه) آب انبار مذکور در ضلع شمال شرقی بنا تعبیه شده و در حد وسط هر یک از اضلاع غرب و شرق نیز یک بادگیر بنا گردیده است به جهت جلوگیری از ورود حیوانات و افراد متفرقه به محوطه آب انبار در سه سمت بام بنای فوق دیوارهای خشتی و گلی بنا کردهاند، دوازده ستون، ۱۸جرز و بیست گنبد و همچنین دو کانال ویژه تهویه هوا، اسکلت و فضای اصلی مخزن آب انبار را تشکیل میدهند.
تمام جرزها و ستونها با تیرهای چوبی به یکدیگر کلاف کشی شدهاند، یک ردیف پله در داخل مخزن و در گوشه شمال غربی آن قرار دارد که به بام منتهی میشود، از این راهپله برای تشخیص میزان آب و نیز در مواقع ضروری برای لایروبی و انتقال رسوبات به بیرون استفاده میکردهاند.
عمده مصالح به کار رفته در این بنا شامل خاک، خشت، گچ، آهک، چوب، آجر و سنگ و به ویژه ملات ساروج است.
تزئینات این آب انبار نیز عبارت از تزئینات آجری و نیز رسم بندی بر سر در ورودی پاشیر و همچنین در بخش فوقانی دو بادگیر بنا میباشد.
بنای عامالمنفعه فوق برای تأمین آب اهالی محل به ویژه در تابستان بوده است.
گفتنی است آب انبار بلور که در سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده در سالهای ۱۳۷۸ و ۱۳۷۹ و ۱۳۸۱ از سوی میراث فرهنگی استان مرکزی به طور کامل مرمت و ساماندهی شده است.
بنابر پژوهشهای تاریخی انجام شده در این شهر، قدمت این شهر به دوره گبرها و زرتشتیان باز میگردد.
آثار بازماندهای چون قلال گبرها و قبور زرتشتیان و نام تفرش که در اصل «گبرش» بوده خود گواهی بر صحت مطالب فوق است.
کهنترین آثار از مجموعه ابنیه پا بر جای این شهر بنا بر بررسیهای انجام شده توسط کارشناسان میراث فرهنگی، مجموعه بنای مسجد جامع شش ناو و اسکلت اصلی و بنای داخلی اثر زیارتگاهی دد بیبی (بیبی ستین) است.
با این حال بنابر باورها، بنای با شکوه و زیبای مسجد جامع ششناو قدیمیترین بنای پا بر جای شهر گردو و بادام است.