کلاف درهم پیچیده آسیب‌های اجتماعی بر دست و پای نوجوانان

به گزارش مرکزی دیلی و به نقل ازخبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)-منطقه مرکزی، حضور در برخی فضاها و استفاده از برخی امکانات جدید همچون آسیب‌های ناشی از استفاده از فضاهای مجازی٬ شبکه‌های اجتماعی٬ دوست‌یابی و ماهواره‌ها که از دید کارشناسان آسیب های فردی و اجتماعی را به دنبال دارد از دید مردم آسیب نیست و بر استفاده معمول از این فضاها تاکید دارند، این در حالی است که قانونگذاران نیز آن را آسیب می‌داند.

برخی موارد نیز همچون مواد‌مخدر از سوی قانونگذار و مردم آسیب شناخته شده و هر دو در راستای مبارزه و مقابله با این معضل تا ریشه کن شدن تلاش می‌کنند.

آسیب‌های اجتماعی همواره در هر جامعه‌‌ای وجود داشته و هیچ جامعه‌‌ای نمی‌تواند از انحرافات‌ و کجروی‌ها مصون بماند، اما مسئله قابل توجه این است که چه موضوعاتی آسیب‌های اجتماعی قلمداد می‌شود.

گذشت‌ زمان‌ و تغییرات‌ اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، زندگی ماشینی و ورود تکنولوژی‌های نوین همه‌ و همه‌ شکل ‌آسیب‌های اجتماعی را تغییر داده و میزان‌ شیوع‌ آسیب‌ها و نوع‌ آن در جامعه‌ از حد طبیعی بالاتر رفته‌ و ممکن است در وضع نگران کننده قرار گیرد.

آسیب اجتماعی فرصت یا تهدید!

یک بانوی اراکی، با تاکید بر اینکه جای خالی آسیب‌های اجتماعی در برنامه‌های فرهنگی احساس می‌شود، گفت: توجه به برنامه‌های اجتماعی به ویژه به موضوعاتی که آسیب‌ نامیده شده ضروری است.

سمانه مظاهری، با بیان اینکه آسیب‌ها به کلاف پیچیده‌ای می ماند که اگر برای باز نشود، باید منتظر عواقب ناگوار آن باشیم، افزود: شاید یکی از دلایلی که این مسائل در جامعه و بین نوجوانان و جوانان بیان نمی‌شود، پیش‌گیری از نشان ‌دادن شکست در یک جامعه است.

این معلم با اشاره به اینکه باید به آسیب‌های اجتماعی به چشم واقعیت‌های اجتماعی نگاه شود، اظهار کرد: نگاه ویژه به این معضلات باعث برجسته شدن این موارد و ایجاد رعب و و وحشت در مردم و مسوولان شده و رفع آنها را در اذهان به امری دور از دسترس تبدیل می کند در نتیجه باید به این موارد همچون دیگر مشکلات اجتماعی نگریسته و رسیدگی شود و برطرف کردن آن تنها به چارچوب وظایف یک نهاد خاص محدود نشده و همه خود را موظف به همکاری در راستای برطرف شدن این معضلات بدانند.

مظاهری با تاکید بر اینکه نگاه جامع‌تری به این حوزه داشته باشیم،‌ تصریح کرد: بهتر است به جای مسایل روزمره به موضوعات ریشه‌ای که اقشار جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان را تهدید می کند بپردازیم.

یک دانشجوی روانشناسی با بیان اینکه اقشار جامعه به آسیب‌های اجتماعی به عنوان وصله ناجور نگاه می‌کنند، گفت: پیش از هر چیز باید بپذیریم آسیب در جامعه وجود داشته و اینها به معنای ضعف، تهدید و بحران نیست بلکه واقعیت است.

شهاب منتظری با تاکید بر اینکه گاهی می‌توان به عنوان یک فرصت از این آسیب‌ها استفاده کرد٬ افزود: شاید همین آسیب‌های اجتماعی می‌توانند شهروندسازی کرده و مسئولیت‌های اجتماعی را در افراد تقویت کنند.

وی ادامه داد: وقتی این آسیب‌ها وجود دارند به جای پنهان کردن باید درباره آن صحبت و اطلاع‌رسانی کرد که گسترده‌تر نشود.

کاهش دمای هوا و افزایش آسیب‌های اجتماعی

پیمان عین‌القضاتی، یک کارشناس علوم‌تربیتی و استاد دانشگاه، با تاکید بر اینکه یکی از دلایل افزایش آسیب‌های اجتماعی کمبود نشاط‌ و ‌شادابی در این قشر برای تخلیه و شور هیجان آنان است٬ گفت: این مهم سبب پیدا کردن جایگزین از سوی نوجوانان و جوانان می‌شود.

وی ادامه داد: در این صورت جوانان اوقات فراغت خود را با حضور در سفره خانه‌های سنتی٬ میهمانی های شبانه٬ فضای مجازی و کافی‌شاپ‌ها و دست‌یابی به فضاهای مجازی پر می‌کنند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه برنامه‌ریزی محتوایی با مسوولان فرهنگی نبوده بلکه با نوجوانان و جوانان است٬ اضافه کرد: این قشر بر‌اساس میزان درک خود از مسایل برنامه‌هایی را برای پر کردن اوقات خود در نظر می‌گیرند.

این کارشناس علوم‌تربیتی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه استان‌ مرکزی جزو استان‌های سردسیر کشور استٰ، خاطر‌نشان‌کرد: در این مناطق شش ماه از سال فضا برای غنی‌سازی اوقات ‌فراغت در محیط‌های گردشگری وجود نداشته و یکی از زمینه‌های تهدید و بروز آسیب‌های اجتماعی برای این قشر فراهم می‌شود.

عین‌القضاتی با تاکید بر طراحی برنامه‌های زیرساختی و فرهنگی و حرکت همزمان آن، اظهار کرد: آگاهی والدین٬ نسل نوجوان و جوان و امکان دسترسی افراد به امکانات جهت غنی‌سازی اوقات‌ فراغت از مهمترین زیرساخت‌ها برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی است.

فعالیت‌های فرهنگی همواره دیر‌بازده است

وی با بیان اینکه ظرفیت‌های مطلوبی در جامعه وجود داشته و نیاز به کار مضاعف دارد٬ تصریح کرد: سرعت تغییر اجتماعی و ورود تکنولوژی در جامعه بالا بوده و براین اساس نیازمند به روز رسانی طرح‌ها و برنامه‌ها در حوزه اجتماعی هستیم.

این کارشناس علوم‌تربیتی با تاکید بر لزوم تداوم برنامه‌های فرهنگی در حوزه آسیب‌های اجتماعی، گفت: فعالیت فرهنگی همواره دیر‌بازده بوده و نتایج برنامه‌های امروز را در سال‌های آینده مشاهده خواهیم کرد.

عین‌القضاتی با تاکید بر نقش رسانه‌های دیداری و شنیداری در آگاه‌سازی افراد به ویژه نوجوانان و جوانان در آشنایی با آسیب‌ها و نحوه مقابله با آنها، تصریح کرد: گاهی برنامه‌های طنز و حتی فیلم‌های تلویزیونی اقشار جامعه را به سمت استفاده از برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای تشویق می‌کنند.

وی ادامه داد: برخی برنامه‌های رسانه ملی بخش‌هایی از فیلم‌های ماهواره را طنزپردازی می‌کنند که در نهایت سبب تشویق افراد برای دنبال کردن و رفع کنجکاوی آنان و تماشای برنامه‌ی این شبکه‌ها می‌شود.

این کارشناس علوم‌تربیتی خواستار ترویج فرهنگ و استفاده از روش‌های صحیح جهت آشنایی نوجوانان‌‌وجوانان با آسیب‌های اجتماعی شد و اظهار کرد: استفاده از ظرفیت رسانه ملی نقش بسزایی در این بخش داشته و راهگشای بسیاری از مسایل خواهد شد.

ارتقاء سطح آگاهی پیشگیرانه مدیران مدارس

سیف‌الله کریم‌زاده، مدیر کل آموزش‌و‌پرورش استان مرکزی، در گفتگو با خبرنگار ایسنا، صرف هزینه در حوزه مقابله و پیشگیری با آسیب‌های اجتماعی و رفتارهای پرخطر را نوعی سرمایه‌گذاری برای آینده دانست و گفت: ارتقاء سطح آگاهی پیشگیرانه مدیران مدارس  و فرهنگ‌سازی برای مصونیت دانش‌آموزان در برابر آسیب‌های اجتماعی در این راستا  ضروری است و باید در اولویت برنامه‌ها باشد.

وی ادامه داد: تحقیقات نشان از این دارد که همواره پیشگیری بهتر از درمان است و هزینه‌های کمتری را به دنبال خواهد داشت.

مدیرکل آموزش‌و‌پرورش استان مرکزی افزود: مسوولان هم به این نتیجه رسیده اند که هر چه فعالیت در زمینه مواد‌مخدر و آموزش‌های پیشگیرانه صورت گیرد نتایج بهتری حاصل می‌شود.

کریم‌زاده اظهار کرد: دانش‌آموزان و والدین  نیز از این قاعده مستثنی نیستند و با ارزیابی‌های انجام شده آموزش‌های موثری در آگاهی آنان طی سال تحصیلی از سوی آموزش‌و‌پرورش انجام شده است.

وی همچنین به آموزش والدین در زمینه پیشگیری از اعتیاد و مهارت‌های زندگی اشاره کرد و افزود: آموزش معلمان در ارتباط با عوامل محافظ و آموزش دانش آموزان در زمینه مهارت‌های زندگی از جمله آموزش‌های مذکور است.

مدیر کل آموزش‌و‌پرورش استان مرکزی ارائه آگاهی و اطلاعات لازم به والدین در خصوص آسیب‌های اجتماعی، آشنا کردن اولیاء با علائم و آثار گرفتاری فرزندان در دام آسیب‌های اجتماعی، افزایش مهارت اولیاء در مورد نحوه رفتار با فرزندان و همچنین پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی را از اهداف کلی این دوره‌های آموزشی عنوان کرد.

کریم‌زاده ادامه داد: آموزش مهارت‌های زندگی مهارت‌های فرزند پروری و رفتار با نوجوانان، پیشگیری از سوء مصرف مواد‌مخدر و کارگاه‌های آموزش خانواده والدین ویژه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی مبتنی بر آموزش حضوری والدین و به صورت کارگاهی نیز لازم است.

وی اضافه کرد: فرهنگ‌سازی و پیشگیری از رفتارهای پرخطر مهمترین دغدغه کمیته پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و سوء مصرف مواد است، که با صرف هزینه در این حوزه جوانان و نوجوانان ما در رویارویی با این آسیب‌ها بیمه خواهند شد.

مدیر کل آموزش و پرورش استان مرکزی تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که باید به آن توجه داشت شناخت صحیح آسیب‌های اجتماعی به جای کتمان آن است.

بیش از ۴۰۰ مدرسه تحت پوشش طرح‌های پیشگیری

مهدی دمنه، معاون تربیت‌بدنی و سلامت آموزش و پرورش استان مرکزی، با اعلام این خبر به خبرنگار ایسنا گفت: ۴۲۰ مدرسه در سال تحصیلی ۹۲-۹۳ تحت پوشش طرح‌های پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی قرار دارند.

 وی همچنین از اجرای طرح مداخلات اجتماعی در مدارس خبر داد و افزود: طرح مداخلات اجتماعی ویژه دانش‌آموزان مشکل‌دار در مدارس برای اولین بار اجرا می‌شود.

کاووسی، رییس اداره مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی اداره کل آموزش‌و‌پرورش استان مرکزی، نیز از برگزاری برنامه‌هایی در جهت آگاهی دانش‌آموزان، والدین و معلمان خبر داد و گفت: مدارس عاری از خطر در پایه دوم متوسطه، مهارت‌های مقابله‌ای پایه اول متوسطه، مهارت‌های مراقبت از خود مقطع ابتدایی و مدارس مراقب در کلیه مقاطع تحصیلی از جمله برنامه‌های این اداره کل برای دانش‌آموزان در سال تحصیلی ۹۲-۹۳ است.

وی ادامه داد: پیشگیری اولیه از اعتیاد، مهارت‌های زندگی و سبک‌های فرزند پروری از دوره‌های آموزشی ویژه والدین است.

رییس اداره مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش‌وپرورش استان مرکزی، اضافه کرد: ارتباط موثر با دانش‌آموز، پیشگیری اولیه از اعتیاد و عوامل محافظ و خطر نیز، عناوین دوره‌های ویژه معلمان در سال تحصیلی جدید است.

کاووسی با بیان اینکه طی سال گذشته حدود ۳۰۴ کارگاه برای دانش‌آموزان تشکیل شد، گفت: از نظر کمی در برنامه‌های سال آینده، مدارس تحت پوشش ۲۰ درصد افزایش خواهد یافت.

وی گفت: در سال گذشته ۲۶ هزار و ۱۰۰ نفر از والدین در گارگاه‌های آموزشی مذکور شرکت کردند.

رییس اداره مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش‌وپرورش استان مرکزی تصریح کرد: هزار و ۳۰۰ نفر از همکاران نیز در زمینه پیشگیری از اعتیاد دوره‌های آموزشی را گذراندند.