روزگار ناخوش خط خوش دیار روح‌الله/ قرآن خوشنویسی را زینت می‌دهد

هنر خوشنویسی از جمله هنرهایی است که به سرعت از قرآن تأثیر پذیرفت و به قول استاد خوشنویس خمین قرآن خط خوش را زینت داد، انتظار می‌رفت این هنر حافظ کلام وحی روزگار بهتری در زادگاه رهبر هنرمند انقلاب داشته باشد اما بغض در گلو یا هجرت این روزها دوای درد نامهربانی‌ها با خط خوش شده است.
به گزارش اخبار روزانه استان مرکزی و به نقل از خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از استان مرکزی، هنر به مردم امید و نشاط می‌بخشد و از مؤثرترین پدیده‌های زندگی فردی و اجتماعی انسان به شمار می‌رود تاجایی که هیچ روش زندگی را نمی‌توان یافت که هنر در آن نفوذ نکرده باشد، در این میان هنر خوشنویسی و تذهیب بارزترین شکل هنری متفاوت با تمدن و ادیان قبل از اسلام است که مستقیماً تحت تاثیر تفکر قرآنی ظهور و تجلی یافته‏‌اند.
خط زیبا موجب شادی روح و حظ معنوی می‌شود و البته بهره معنوی خوشنویس مضاعف است که سرآمد آنها معرفت به ساحت حضرت باری که او پدید آورنده اصل و نهایت زیبایی است.
محمدرضا کرمی، فوق ممتاز خوشنویسی، سالهاست در اتاقی کوچک هر کجای شهر خمین که باشد به علاقمندان خوشنویسی آموزش می‌دهد، برایش فرقی ندارد اداره فرهنگ و ارشاد به عنوان متولی اصلی هنر با او نامهربان باشد یا شهرداری به نام تعریض خیابان کلاسش را تخریب کند، او و شاگردانش قلم‌هایشان را تیز می‌کنند و از مرکب سیاه بر صفحه‌های سپید حرف دل می‌نویسند.
کرمی در گفت‌وگو با خبرگزاری ایکنا از شروع کار هنری‌اش می‌گوید: علاقه به هنر خوشنویسی باعث شد از سال ۷۳ در خمین در کلاس‌های استاد پروین شرکت کنم و برای یادگیری خط نسخ و ثلث در اراک از آموزش‌های استاد رضوانی‌فر بهره گرفتم همچنین اساتیدی مانند شیرازی و امیرخانی از جمله کسانی بودند که هنر خوشنویسی را به من آموختند.

خوشنویس همچون زنبور عسل برترین‌ها را انتخاب می‌کند
وی ادامه داد: ضمن اشتغال به شغل معلمی، با تأسیس انجمن خوشنویسان خمین زیرنظر انجمن خوشنویسان ایران در خدمت علاقمندان به این هنر هستم و خودم هم هر زمان به سخن نغز یا مطلب جالبی برخورد کنم شروع به خوشنویسی می‌کنم .
کرمی آرامش نهفته در خوشنویسی را مهمترین علت علاقه به این هنر بیان کرد و ادامه داد: در هنر خط، با آیات قرآن و اشعار برترین شاعران مانوس می‌شوی و در واقع خوشنویس مانند زنبورعسل است و بهترین‌ها را انتخاب می‌کند، شب‌های زیادی برای فهم و درک یک آیه از قرآن یا بیتی از شاعران بزرگ بیدار ماندم زیرا اشعار و آیات باید توسط خوشنویس درک شوند تا بتواند آنها را روی کاغذ بنویسد.
وی افزود: در خوشنویسی هر شعری با توجه به پیام آن و روانشناسی، رنگ خاصی دارد، مثلاً اشعاری که درباره فراق هستند باید با رنگ‌های سرد نوشته شوند و برای بیان محبت از رنگ‌های گرم استفاده می‌شود.
کرمی با بیان اینکه همه‌ هنرها بر مخاطبان خود اثر می‌گذارد، گفت: گرایش‌های رحمانی یا نفسانی در همه‌ قالب‌های هنر حضور دارند و مخاطبان را به جهات ویژه‌ای سوق می‌دهند، این گرایش‌ها نه تنها از کلیت هنر، بلکه از هر جزء آن نیز تأثیر می‌پذیرند، هنر خوشنویسی است که کلام آسمانی و علوم بشری را صیانت کرده و میراث گران‌بهای دین و فرهنگ و علم را ماندگار کرده است.
وی با اشاره به اینکه خط و خوش‌نویسی در اسلام از هنرهای توصیه شده است، ادامه داد: ائمه اطهار(ع) و بزرگان دین اسلام در روایات و احادیث فراوانی به اهمیت خط خوب و فواید خوش خطی تاکید کرده‌اند.
کرمی با بیان اینکه خطوط نستعلیق، شکسته نستعلیق، نسخ و ثلث را آموزش می‌دهد، افزود: خط نسخ پرکاربردترین و خط نستعلیق خطی است که کمتر در کتابت قرآن کریم به کار می‌رود؛ زیرا خواندن زیر و زبرها در خط نستعلیق برای مخاطب دشوار است و به همین دلیل و به خاطر خوانایی بهتر خط نسخ، در کتابت قرآن از این خط استفاده می‌شود.
این خوشنویس فوق ممتاز گفت: در ماه رمضان هرسال کتابت و تهذیب کل قرآن توسط ۴۰ نفر از خوشنویسان خمین انجام می‌شود و قرآن‌هایی که به وسیله خوشنویسان خمین کتابت شده هم اکنون در موزه مفاخر اراک نگهداری می‌شود، همچنین برای اولین بار در کشور کتابت کل جوشن کبیر با حضور ۱۰۰ استاد خوشنویس در شب‌های قدر در خمین انجام شد.

قرآن خوشنویسی را زینت داد
کرمی با تاکید بر اینکه هنر خوشنویسی طهارت نیاز دارد، اظهار کرد: هیچ خوشنویسی بدون وضو قلم به دست نمی‌گیرد و حتی زیبایی خط نیز به نیت انسان بستگی دارد؛ یعنی باید خوشنویس ابتدا خودسازی کرده باشد به همین علت است که بیشتر عرفا مانند علامه طباطبایی خوشنویس هم بودند.
وی با اشاره به اینکه اگر کلام خدا با خط زیبایی نوشته شود تاثیر و طالب بیشتری دارد و خوشنویسی نیز به وسیله قرآن زینت داده می‌شود تصریح کرد: خوشنویسانی داریم که اگر قرآن بنویسند و تحت حمایت باشند می‌توانند همه جهان اسلام را تحت‌الشعاع کار خود قرار دهند.
این دانشجوی علوم قرآن و حدیث با اشاره به اینکه قرآن در جامعه اسلامی باید مرز مشخصی با سایر مسائل داشته باشد، عنوان کرد: ما امروزه به دنبال قرآنی هستیم که روان خوانده شود؛ مثلاً کودکی که می‌خواهد قرآن را یاد بگیرد اگر خطوط درهم و ناخوانا باشد و تفاوت بسیار زیادی نیز با آنچه او در مدرسه از الفبا آموخته داشته باشد، برای همیشه از فراگیری قرآن دلسرد می‌شود.
کرمی گفت: هیچگاه از هنرمندان زادگاه بنیانگذار انقلاب اسلامی حمایت نشده، با وجود اینکه ۶۰ نفر در خمین رتبه ممتاز دارند و کوچکترین استاد خوشنویسی با ۱۲ سال سن در خمین آموزش دیده اما مسئولان هنرمندان را نمی‌بینند.

پیشنهاداتی که هیچ وقت عملی نشد
وی با اشاره به تخریب نگارخانه خمین ادامه داد: این شهرستان به رغم تعداد زیاد هنرمندان در زمینه‌های خوشنویسی و هنرهای تجسمی هنوز نگارخانه‌ای شایسته ندارد و به‌خاطر همین نمی‌توانیم نمایشگاهی از آثار هنرمندان برگزار کنیم، وقتی از دانش‌آموزان در مسابقات فرهنگی و هنری با کارت هدیه ۱۰ هزار تومانی و آن هم با تأخیر یک ساله تقدیر می‌شود چگونه انتظار پیشرفت داریم؟ بارها پیشنهاد داده‌ام که هر ماه بنر نوجوانان یا جوانان نمونه در زمینه‌های علمی، ورزشی، فرهنگی، هنری و قرآنی در میدان اصلی شهر نصب گردد تا برای بقیه الگوسازی شود اما هیچ نهاد و مسئولی نپذیرفت.
وی ادامه داد: حتی به مسئولان بیت تاریخی امام(ره) پیشنهاد دادم اشعار امام را با توجه به مناسبت‌های مختلف مانند بهار با خط خوش در بیت نصب کنند تا بازدیدکنندگان و گردشگران با اشعار امام(ره) آشنا شوند اما نمی‌دانم به چه دلیل ازاین طرح استقبال نکردند.
کرمی با انتقاد از مدیریت ضعیف فرهنگی در خمین خاطرنشان کرد: خدمت به هنرمندان، خدمت به فرهنگ اجتماع است و امیدوارم روزی برسد که این مشکلات وجود نداشته باشد تا در زمینه هنر که در بطن ایرانیان است از سایر ملل عقب نمانیم، اگر از هنرمندان حمایت شود آنها با این طراوت ذهنی که می‌یابند قطعاً به سوی پرورش استعداد جوانان هم خواهند رفت.
زادگاه بنیانگذار انقلاب اسلامی، زادگاه بسیاری از هنرمندان است اما به دلیل نبود حمایت‌، این هنرمندان یا از خمین می‌روند یا با بغضی در گلو در اثر نامهربانی‌ها شاگردانی را تربیت می‌کنند که روزی شاید توسط مسئولان دیده شوند.