گردشگری استان مرکزی/ از شهری به قدمت قاجار تا بهشت گلهای ایران

استان مرکزی بین رشته کوه‌های البرز و زاگرس و در مجاورت کویر مرکزی قرار دارد و دارای ۱۲ شهرستان می باشد که مرکزیت آن با شهرستان اراک است.

از لحاظ آب وهوایی نقاط مختلف استان دارای تنوع می باشد که مهمترین آنها عبارتست از: آب و هوای نیمه بیابانی در مناطقی چون ساوه و زرندیه، آب و هوای معتدل کوهستانی همراه با زمستان سرد و تابستان معتدل در شهرستان‌هایی مانند اراک، خمین، تفرش و محلات و آب و هوای سرد کوهستانی با زمستانی سرد و برفی و تابستانی خنک در محدوده‌های جغرافیایی شهرستان شازند.

اراک شهری به قدمت قاجار

 قدمت شهر اراک به دوره قاجار می رسد و پیش از آن، این منطقه بخشی از ایالت عراق عجم به حساب می آمد که در زمان فتحعلیشاه قاجار به سبب نا امنی و اختلافات ملی، قشونی به نام عراق تشکیل گردید و یوسف خان گرجی، سپهدار اعظم از فتحعلیشاه تقاضا نمود که برای مرکز قشون عجم قلعه ای نظامی احداث نماید و بدین ترتیب ساختمان اصلی شهر اراک با نام سلطان آباد بنا نهاده شد و در سال ۱۲۳۱ هجری شمسی به پایان رسید زمانیکه راه آهن سراسری در سال ۱۳۱۷ هجری شمسی ایجاد شد، ایستگاهی در کنار شهر احداث گردید و نام ایستگاه را اراک گذاشتند و سپس بخشنامه هایی ابلاغ گردید که نام آبادی های مجاور ایستگاه به نام همان ایستگاه خوانده شود از این رو این منطقه اراک نامیده شد و در زمانهای بعد اراک از لحاظ مرکزیت مورد توجه قرار گرفت و قطب صنعتی کشور گردید.

از جمله جاذبه های طبیعی اراک می توان به تالاب و دریاچه میقان اشاره کرد که از نظر اقلیمی زمستان معتدلی دارد و همین امر سبب شده تا در پاییز و اوایل زمستان پذیرای پرندگان مهاجر  زیادی باشد.

بازار اراک یکی از نخستین بناهای شهر اراک است با این همه بنای مجموعه بزرگ بازار اراک شامل حمام، مسجد، مدرسه، آب انبارها، گذرها و کاراوانسراها در زمان فتحعلی شاه قاجار و توسط یوسف خان گرجی در سال ۱۲۲۸ هجری قمری در بافت مرکزیسلطان آباد (نام قدیم اراک) بنیان گذاشته شد این بازار به مرکزیت چهارسوق، دارای دو مسیر شمالی، جنوبی و شرقی، غربی است که از ۴ جهت به دروازه‌های قدیم شهر متصل می‌شده است و به نوعی استراتژیک‌ترین نقطه شهر در زمان‌های گذشته بوده است.

بازار اراک به همراه کاروانسراها و سراهای متنوع، کلیسای مسروپ، حوزه علمیه امام خمینی(ره)( مدرسه سپهداری)،مقبره آقا نورالدین عراقی، بنای تاریخی کاروانسرا،مسجد سید ها، امامزاده ۷۲ تن ساروق، امامزاده محمد عابد(ع)، منزل تاریخی و موزه صنایع دستی حسن پور، حمام تاریخی چهار فصل و موزه مردم شناسی، موزه سلطان آباد و موزه مفاخر از جمله اماکن تاریخی و مذهبی شهر اراک می باشد.

خمین زادگاه بنیان گذار انقلاب اسلامی

شهرستان خمین در جنوبی ترین نقطه استان مرکزی قرار گرفته است و یونانیان به آن مدیا می گفتند . در گذشته قسمت وسیعی از عراق عجم را تیمره نام گذاری کرده بودند. سپس تیمره به تیمره علیا و تیمره سفلی تقسیم شدکه تیمره علیا محدوده کنونی شهرستان خمین است. از منابع چنین بر می آید که شهرت تیمره و خمین پیش از اسلام و قرون اولیه اسلامی از دوره های بعد بیشتر بوده است. آخرین منابعی که در آن از تیمره نام برده شده مربوط به قرن پنجم و هفتم هجری است.

مهمترین کوههای خمین بوجه و هفت سواران است. شهرستان خمین ازخصوصیات اقلیمی مختلف تأثیر پذیرفته و دارای آب و هوای متغیری است بطوری که آب و هوای معتدل کوهستانی در شمال غربی و آب و هوای نیمه بیابانی در مرکز و جنوب بر آن حاکم است و به همین خاطر خمین دارای زمستان سرد تا بسیار سرد و تابستان های معتدل تا گرم در نقاط مختلف می باشد.

خانه قدیمی و تاریخی امام خمینی (ره) مهمترین اثر تاریخی در خمین است که همه ساله گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به این شهر می کشاند این مکان که منزل پدری حضرت امام  می باشد ، قلعه ای تدافعی بوده که هنگام حمله اشرار و غارتگران ، محلی امن برای اهالی بی‌دفاع محسوب می‌شده‌است سبک ساختمان‌سازی این خانه مربوط به عصر قاجار است و قدمت آن به حدود  ۱۷۲ سال می‌رسد که در مجموعه این بیت پنج خانه بزرگ و یک خانه کوچک وجود دارد و قسمت اصلی ساختمان بیت ، دارای یک ورودی اصلی شامل هشتی راهروی ارتباطی یا زیرطاقی ، اندرونی ، بیرونی و محل نگهداری حیوانات و یک باغ کوچک بوده است.

محلات؛ بهشتی از گلهای زیبا

محلات در روزگار هخامنشیان بخش کوچکی از ماد به شمار می رفته است این منطقه در دوره اشکانیان جزیی از ایالت والی نشین ماد بزرگ محسوب می شده و در زمان سلوکیان این ناحیه مخصوصاً قسمت شمالی آن یعنی دهستان خورهه مورد توجه حکام یونانی بوده است در اوایل دوران ظهور اسلام  این شهرستان جزء منطقه ای به شمار می رفته که به نام جبال یا کهستان خوانده می شده است و محدوده کنونی شهرستان محلات در نواحی خورهه و نیم ور آثار به جا مانده نشان از قدمت تاریخی این منطقه دارد.

آتشکده آتشکوه نیمور محلات متعلق به دوره ساسانی است و عظمت بنا به حدی است که جزء برترین آتشکده‌های زرتشتیان جهان به شمار می‌رود.

این آتشکده در ۵ کیلومتری جاده نیمور – محلات و نزدیکی روستای آتشکوه نیمور قرار دارد و مورخان بنای این آتشکده را متعلق به دوره ساسانیان دانسته و معتقدند که بر اساس شواهد و قرائن تا قرن چهارم هجری سالم بوده است بنای آتشکده در دامنه کوه آتشکوه و در کنار رودخانه‌ای به همین نام می‌باشد مجموع آتشکده از ۳ بخش تالار اصلی (شرقی)، تالار غربی و راهرو تشکیل شده است. تالار اصلی یا شرقی آتشکده که احتمالا محل آتشدان و نیایش بوده و شامل تالاری مربع شکل است.

پارک زیبای سرچشمه، چشمه های آب گرم ،چنار بیش از ۱۱۵۰ ساله، انواع باغ‌های پرورش گل محلات، حمام قدیمی عرش محلات، یخچال تاریخی نیم ور و یخچالهای طبیعی موسوم به کنگره یخچال از جمله آثار و اماکن دیدنی این شهرستان است.

سوغات محلات گل، حلوا، گیوه و تریکو  می باشد و اقتصاد آن را کشاورزی و باغداری و سنگهای زینتی و صنایع دستی شهرستان راگیوه تشکیل می دهد.