پیاده‌راه‌ روح را به شهر بازمی‌گرداند

بسیاری از صاحبنظران معتقدند که حد اعلای مرحله بلوغ فرهنگی، اجتماعی شهروندان یک شهر در فضاهای شهری به وقوع می‌پیوندد. همان جایی که علاوه بر فرم و کالبد دارای مفهومی وسیع‌تر با عنوان محتواست.

یکی از این فضاها پیاده‌راه‌ها هستند، پیاده‌راه‌هایی جذاب جهت حضور و تعمق مردم.

به گزارش اخبار روزانه استان مرکزی و به نقل از خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه مرکزی- پیاده‌روی، ساده‌ترین نوع جابجایی بین مبداء و مقصد است و گونه‌ای از حمل‌و‌نقل است که به صورت مستقل، متغیر و بدون وابستگی به ابزار یا وسیله‌ای خارجی امکان‌پذیر است.

ساختار جمعیتی و کالبدی شهر موثر در روابط اجتماعی افراد

شهر به لحاظ ساختار جمعیتی، کالبدی، وسعت، سرعت بالا، تنوع در سبک زندگی باعث سست شدن روابط اجتماعی می‌شود و این ساختار بی‌روح عملا گوشه‌گیری و تنهایی شهروندان را در پی دارد و به لحاظ جامعه‌شناختی می‌تواند نوعی تهدید برای جامعه به حساب آید.

تنهایی می‌تواند زمینه‌های انواع مسائل روانی و اجتماعی از جمله افسردگی، خودکشی و .. را فراهم کند، بالاخص منجر به بی‌تفاوتی شهروندان نسبت به مسائل اجتماعی و شهری می‌شود.

شهری که فاقد زیرساخت‌های لازم و فضاهای عمومی سازنده و مبتنی بر ویژگی اجتماع‌گرایانه است، شهروندان خود را به عزلت‌نشینی و تنهایی دعوت می‌کند که نتیجه آن بروز روابط اجتماعی ضعیف و ناسالم خواهد بود.

توسعه پیاده‌راه‌ها مساوی با توسعه شهرهای انسان‌محور

در همین رابطه یک دانشجوی دکترای برنامه‌ریزی شهری در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا گفت: توسعه پیاده‌راه‌ها با هدف ساختن شهری انسان‌محور صورت می‌گیرد و در شهر پایدار باید در جست‌وجوی زندگی شهری و شهر بدون اتومبیل بود.

کبری طاهری افزود: محدوده‌های پیاده، قسمتی از فضاهای شهری هستند که به دلایل ویژه عمدتا به خاطر دارا بودن برخی پتانسیل‌های خاص در بخشی از ساعات شبانه‌روز کاملا بر روی حرکت سواره بسته می‌شود و به طور کامل به حرکت عابران پیاده اختصاص می‌یابد.

وی اظهار کرد: ایجاد پیاده‌راه‌هایی که فقط به عابر پیاده اختصاص داده شده باشد اگر چه مطلوب است، اما در همه نقاط امکان‌پذیر نیست. با ایجاد فضاهای مشترک، می‌توان نواحی وسیعی بویژه در مرکز شهر را پیاده‌مدارتر کرد، بدون اینکه دسترسی سواره کاملا قطع شود. در این محدوده‌ها پیاده‌ها حق تقدم دارند و می‌توانند در هر نقطه تردد کنند، اما باید از حضور وسایل نقلیه آگاه باشند.

به گفته وی، بر اساس جایگاه پیاده‌راه، تقسیم‌بندی فضاهای عمودی در شهر را می‌توان در سه نوع هدفمند، سرگردان و اداری دانست.

وی با بیان راهکارهایی که برای ارتقای کیفیت حمل‌ونقل شهری در شهر پایدار مطرح شده‌اند، اظهار کرد: این راهکارها همگی بر لزوم توجه بیشتر به نقش عابر پیاده تاکید دارند و پیاده‌راه‌ها حرکت عابر پیاده را در فضاهای شهر تسهیل کرده و موجب می‌شوند عابر پیاده در فضایی امن و به دور از خودروها حضور یابد و موجبات ارتقای تعاملات اجتماعی در فضای شهری فراهم شود.

این دانشجوی دکترای برنامه‌ریزی شهری با تاکید بر اینکه پیاده‌روی هدفمند یک فعالیت ضروری است که هنگام رفتن به سوی یک مقصد مشخص اتفاق می‌افتد و از آن به عنوان پیاده‌روی به «رفتن» یاد می‌شود، گفت: پیاده‌روی سرگردان نقطه مقابل راه رفتن هدفمند است و یک مدل راه رفتن خود انگیخته است که فرد پیاده در حال تجربه کردن فضا و شناور شدن درون آن است.

جذابیت‌های شهری عاملی برای قرار و خاطره شهروندان

وی بیان کرد: در پیاده‌روی، سرگردانی یا مفهوم اضطراری برای انجام فعالیت خاص فرد وجود ندارد و در نتیجه به فعالیت‌های گزینشی- تفریحی و اجتماعی روی می‌آورد و این پیاده‌روی نیاز به پیاده‌راهی با شاخص‌های کالبدی و فضایی در قالب زیباشناختی و عملکردی است و اینجاست که تاثیر کالبد شهری در پیاده‌راه‌ها جهت حضور مفهومی مردم مطرح می‌شود.

به گفته وی، پیاده‌راه‌ها با توجه به ویژگی‌هایی چون خرده‌فروش‌ها، کاربری‌های جاذب جمعیت، مراجعه اقشار مختلف به آن، ظرفیت بالای تجاری و اجتماعی، تسلط عابر پیاده بر فضا، تنوع فعالیت و … می‌تواند به خودی خود عاملی برای حرکت و مکث عابر در بستر پیاده‌راه باشد و این امر سطح تعاملات اجتماعی را افزایش می‌دهد.

وی اضافه کرد: حال اگر از نظر کالبدی، جذابیت شهری، بصری و رفاهی در آن مهیا شده باشد، می‌تواند محل قرار و خاطره‌ساز برای افراد و اقشار مختلف شود و به جهت شکل‌گیری ذهنیت ویژه در نظر مراجعین، می‌تواند محل اعتماد بسیاری از شهروندان باشد که در نتیجه به ایجاد ارتباطات اجتماعی در مکان مشخص منجر می‌شود.

پیاده‌راه با معماری بومی یادآور ایران کهن

به گزارش ایسنا؛ جین جکوبز در سال ۱۹۶۱ با انتشار اثر کلاسیک خود به نام مرگ و زندگی در شهرهای آمریکایی توجه شهرسازان و طراحان شهری را به مسائل اجتماعی جلب کرد و در این راستا سه نقش پیاده‌رو در ارتقای امنیت شهروندی، در همسازی افراد جامعه و تقویت تعامل اجتماعی را تاثیرپذیر برشمرد.

بازارهای سنتی ایران، اولین گذرهای ویژه پیاده هستند که با ایجاد کاربری‌های خدماتی، ساختمانی، رفاهی، تسهیلات حفاظتی، اولویت عبوری و نحوه استقرار، امکان تردد پیاده‌ها را فراهم کرده‌اند.

در ایران می‌توان در تبریز به تفکیک پیاده از سواره در خیابان تربیت، خیابان استاد شهریار و محور قلعه‌سنگی در مشهد، خیابان جنت واقع در بافت مرکزی شهر و در تهران به پیاده راه صف(سپهسالار)، مروی و ۱۷ شهریور اشاره کرد.

در اجرای پیاده‌راه‌ها می‌توان به استفاده از معماری بومی که یادآور سبک‌های تاریخی در ساختمان‌هاست و استفاده از آجر و سنگ در نمای ساختمان‌ها و فضاهای عمومی و کف‌سازی پیاده‌روها و ایجاد فضای شادی پرداخت.

آزادی در اجرای برنامه‌های خیابان(تئاتر، نمایش خیابانی)، تغییر کاربری‌های اداری در حوزه مداخله که پس از تعطیلی مخصوصا شب‌ها به مکان‌های بی‌دفاع و ناامن و خاموش درمی‌آید، می‌توانند به کاربری‌هایی مانند اغذیه‌فروشی، کافی‌شاپ و … که از نظر امنیتی مورد تایید نیروی انتظامی هستند، تبدیل شود و استفاده از پوشش گیاهی فضاهای سبز شهری(کاشت درختان زرشک زینتی، ارس خزنده، شیرخشت و …)، رستوران‌ها و کافه‌های خیابانی از دیگر کاربری‌هایی است که با ایجاد پیاده‌راه می‌توان احداث کرد.

تشویق به ایجاد کافه‌ها و رستوران‌ها از سمتی از پیاده‌راه‌ها در ازای پرداخت عوارض علاوه بر افزایش فروش و سود اقتصادی این اماکن باعث حضور مردم و افزایش تحرک و سرزندگی محیط‌های شهری خواهد شد.

ایجاد کتابخانه(ایستگاه کتاب) و واگذاری غرفه‌ها و امکانات متعدد سراهای محلات، برگزاری جشنواره‌ها و مسابقات مختلف از کاربری‌های فرهنگی آن محسوب می‌شود.

ممکن است بپسندید...

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.