۱۴ موزه استان مرکزی زبان روایتگر تاریخ، فرهنگ و زیست پیشینیان

به گزارش مرکزی دیلی و به نقل از ایرنا، استان مرکزی به عنوان بخشی از بلاد عراق عجم در بستر تحولات تاریخی و فرهنگی ایران نقشی مهمی ایفا کرده و داشته های فرهنگی و تاریخی این دیار در قالب اصالتها، سبک زندگی جلوه های رسومات و ثروتهای فرهنگی به جا مانده و به صورت گنجینه ای غنی در موزه های باستانی، طبیعی ، مردمشناسی و هنری این استان به نمایش گذاشته شده است.

تعطیلات نوروزی بهترین فرصت برای آشنایی مسافران نوروزی استان مرکزی با مواریث فرهنگی و زوایای پیدا و پنهان خاستگاههای اندیشه و تاریخ سازی است و با توجه به تنوع موضوعی موزه های استان خاطرات شیرینی و به یاد ماندنی را در ذهن گردشگران حک خواهد کرد.

یکی از گنجینه های فرهنگی ارزشمند استان مرکزی موزه مردم شناسی آشتیان است که در منزل تاریخی میرزا هدایت الله متین دفتری پدر دکتر محمد مصدق که از رجال و مستوفیان بنام دربار ناصرالدین شاه قاجار بوده ، استقرار دارد.

این منزل تاریخی با معماری زیبای ایرانی و اسلامی با طرح شبستانی و طبقه اعیان نشین ، در و پنجره های ظریف کاری مشبک با چوب و شیشه های رنگی فضایی دلپذیر در میزبانی اشیای مردمشناسی است و در آن طیف وسیعی از اشیا از نشخ خطی، سکه های عهد قاجاریه، سفالینه های دوره اسلامی، ایزار زندگی نظیر وسایل پخت و پز، ادوات کشاورزی و کار و اسناد دادو ستد به معرض نمایش درآمده است.

موزه مردم شناسی آشتیان در سال ۸۵ تاسیس شده و حضور در آن اطلاعات وسیعی را از سبک زیستی و نوع نگرش و افکار مردم این دیار در دوره قاجاردر اختیار گردشگران می گذارد.

موزه جانورشناسی دانشگاه اراک نیز که از سال ۷۳راه اندازی شده گنجینه ای غنی و ارزشمند از گونه های مختلف جانوری است که در دوبخش نمایشگاهی و تحقیقاتی در ایام نوروز پذیرای گردشگران و علاقمندان به طبیعت و محیط زیست است.

در بخش نمایشگاهی این موزه نمونه های زیبایی از انواع بی مهرگان نظیر اسفنج ها، مرجانها، نرم تنان، بندپایان و همچنین گونه های مهره دار چون ماهیها، دوزیستان ، پرندگان و پستانداران همراه با اطلاعات مفید در خصوص ویپگیهای آنها به نمایش درآمده است.

بخش تحقیقاتی این موزه از گنجینه ای مهم در خصوص مطالعات پایه و اطلاعات علمی است که پژوهشگران در خصوص گونه های جانوری این استان گردآوری و دسته بندی کرده اند.

موزه نسخ خطی و مرکز اسناد آشتیان واقع در منزل قدیمی معتمدالایاله از رجال سیاسی مهم دوره قاجار از دیگر اماکن دیدنی فرهنگی استان مرکزی است که در سال ۹۰ تاسیس و در آن انواع نسخ خطی به صورت تخصصی نگهداری و به نمایش گذاشته شده است.

آثار این موزه شامل کتب خطی و چاپ سنگی، اسناد تاریخی شامل بیع نامه ، عقد نامه ، نامه های اداری و انواع مکتوبات خوشنویسی است که ضمن بیان جایگاه هنر خوشنویسی و رویکرد زیباشناختی مردم آشتیان ، اطلاعات مفیدی تاریخی و رویدادی را نیز از دوره قاجار در اختیار بازدیدکنندگان قرار می دهد.

موزه چهارفصل اراک که در بنای حمامی قدیمی با همین عنوان قرار گرفته یکی از غنی ترین موزه های استان مرکزی در حوزه باستان شناسی و مردم شناسی است که از سال ۷۲ فعالیت خود را آغاز کرده است.

در این موزه طیف وسیعی از ابزار و سایل معیشتی ، ظروف ، سفالینها رسومات حنابندان و انواع پوشش مردمان استان در دوره های تاریخی، ظروف شیشه ای و مفرغی از هزاره های پیش از اسلام تا دو ران معاصر به نمایش درآمده است.

علاوه بر اشیا و رسومات به نمایش درآمده در این موزه ، معماری این حمام قدیمی با یکهزار و ۶۰۰ متر مربع مساحد در سه بخش م ردانه، زنانه و اقلیتهای مذهبی بسیار دیدنی است و تزئینات کاشیکاری و گره های پیچ گچبری، همراه با تزئینات چهار فصل و مفاهیم عمیق انسانی چشم هر بیننده ای را خیره می کند.

موزه خصوصی سلطان آباد واقع در تیمچه کاشانی مجموعه تاریخی بازار اراک نیز کلکسیونی ارزشمند از خط و کتابت ، اشیای هنری و داشته های معنوی و فرهنگی است که در سال ۸۶ راه اندازی شده و در ایام تعطیلات نوروزی برای گردشگران آغوش گشوده است.

آثار این موضوع تنوع دورانهای تاریخی دارد و شامل هنرهای اسلامی در رشته های آثار فلزی ، خوشنویسی تذهیب و نگارگری است.

موزه صنایع دستی حسن پور ( اراک ) نیز که در بنایی زیبا در گذر سپهداری بازار اراک قرار دارد گنچینه ای متنوع از صنایع دستی و هنرهای سنتی برجسته کشور و استان مرکزی است.

بنای این موزه که در سال ۸۲ آغاز به کار کرده با معماری چشم نواز و هنرمندانه قاجار ساخته شده و در تالارهای مختلف آن شامل خط و خطاطی، سفال، شیشه و سرامیک، فرش و گلیم، آثار فلزی و حجمی ، چوب و منسوجات نمونه های کم نظیری از هنر و ذوق پیشینیان فرا روی بازدید کنندگان است.

یکی دیگر از موزه های استان مرکزی گنجینه مفاخر و بزرگان استان مرکزی است که در بنای تاریخی منزل خاکباز متعلق به دوره قاجاریه قرار دارد و از سال ۸۸ به گنجینه غنی اطلاعات نخبگان استان تبدیل شده است.

این موزه هشت تالار تخصصی دارد که شامل معرفی زندگینامه و تندیس مفاخر دینی، سرداران شهید و مفاخر سیاسی، مفاخر علمی و هنری و فرهنگی، هنرمندان در قید حیات و تالارهای تخصصی امام خمینی (ره)، استاد سحاب پدر علم جغرافیا، امیرکبیر و قائم مقام فراهامی است.

موزه سالار محتشم خمین واقع در قلعه سالار محتشم خمین متعلق به دوران قاجار نیز یکی دیگر از موزه های دیدنی استان مرکزی است که در آن علاوه بر نمایش رسم شب چله ، طیف وسیعی از ابزار و لوازم معیشتی مردم خمین و مولاژهای مربوط به سنگ نگاره های تیمره به معرض دید قرار گرفته است.

یکی دیگر از موزه های استان مرکزی موزه مشارکتی میراث کشاورزی ساروق است که زمینه مردم شناسی ( میراث روستایی )

دارد و از سال ۹۱ راه اندازی شده است.

در این موزه که در بحاشیه نای امامزادگان ۷۲ ساروق مستقر شده ابزار و لوازم معیشتی مردم ساروق ، آثار باستان شناسی به ویژه ظروف سفالی مربوط به دوره سلجوقی ، ایلخانی و صفوی مکشوفه از بقاع ۷۲ تن نگهداری می شود.

موزه گنبد چهارسوق ساوه واقع در یکی از آثار ارزشمند دوره صفوی با نام چهار سوق نیز یکی دیگر از موزه های مهم و دیدنی باستان شناسی و مردم شناسی استان مرکزی است که در سال ۸۶ راه اندازی شده است.

این موزه نیز گنچینه نفیسی از آثار باستان شناسی شامل ظروف سفالی دوره های مختلف ، کاشی های دوره اسلامی ، سکه های دوره های مختلف و آثار مردم شناسی شامل پیکره های اقوام و تیره های مختلف بیانگر نوع پوشش و معیشت مردم منطقه ساوه است.

موزه مشارکتی فرهنگ و هنر تفرش با رویکرد مردمشناسی و با آثار هنری و زندگینامه مفاخر و بزرگان تفرش در مرکز فرنگی نصیر

این شهر واقع شده و از سال ۹۰ آغاز به کار کرده است.

موزه مردم شناسی فرمهین مستقر در تکیه تاریخی فرمهین نیز فضایی بکر با داشته های مردم شناسی و هنرهای معاصر است که علاوه بر ارزش اشیای گنجینه، نوع معماری بنای آن که متعلق به دوران قاجاریه است برای گردشگران جذابیت دارد.

در این موزه آثار مردم شناسی و آثار هنری استاد فتحعلی واشقانی فراهانی و استاد محمد آهنگرانی فراهانی به نمایش درآمده است.

موزه مشارکتی سنگ و گوهر اراک به عنوان کلکسیون تخصصی سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی از سال ۹۰ آغاز به کار کرده و دیدن آن

برای گردشگران علاقه مند به صنایع دستی خالی از لطف نیست.

موزه حیات وحش محیط زیست استان مرکزی نیز که در ایام نوروز در ساعات اداری برای بازدید عموم در اراک دایر است با صحنه سازیهای طبیعی از زیستگاههای طبیعی استان و گونه های برجسته گیاهی و جانوری، انواع حیوانات تاکسیدرمی شده و کلکسیونهای متنوعی از ترمتنان، موجودات دریایی و بندپایان پذیرای دوستداران طبیعت و محققان است.

نوع چینش و فضای این موزه جذابیتهای زیادی برای کودکان و نوجوانان دارد.